W ciągu jednego roku aż 27% dorosłych Europejczyków doświadcza przejawów złego stanu psychicznego. U znacznej części z nich może rozwijać się choroba psychiczna wymagająca specjalistycznej opieki medycznej. Z danych projektu EZOP, finansowanego z Narodowego Programu Zdrowia wynika, że u około 10% osób stwierdza się występowanie zaburzeń nerwicowych, w tym związanych ze specyficzną reakcją psychologiczną, do której zalicza się stresowe zaburzenie Stresu Pourazowego, zwany w skrócie PTSD (ang. Post Traumatic Stress Disorder) to wynik urazu psychicznego i konsekwencja reakcji na silny stres. Jedną z wielu możliwości leczenia zaburzenia jest wsparcie terapeutyczne i farmakologiczne Pacjenta. Pomoc doświadczonych specjalistów z zakresu psychologii i psychiatrii oferuje Mind Health – Centrum Zdrowia jest PTSD, jakie są przyczyny i objawy zaburzenia oraz na czym polega rola psychiatry i psychoterapeuty w terapii choroby? Przeczytaj artykuł przygotowany przez naszych treści:Czym jest PTSD?Przyczyny zespołu stresu pourazowegoStres pourazowy – statystykiZespół stresu pourazowego – czynniki ryzykaObjawy PTSDNa czym polega diagnoza zespołu stresu pourazowego? PTSD – test diagnostycznyLeczenie PTSDIle trwa terapia zespołu stresu pourazowego?Czy PTSD można wyleczyć?Czym jest PTSD?Zespół Stresu Pourazowego, w najnowszej Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-11, jest przypisywany do grupy zaburzeń szczególnie związanych ze stresem z kodami:6B40 – Zespół stresu pourazowego PTSD;6B41 – Złożony zespół stresu jest formą reakcji na wydarzenie o mocnym wydźwięku psychicznym, związanym ze stresem lub traumatycznym zdarzeniem. Nadmiar negatywnych bodźców lub seria wydarzeń ze znaczną ilością silnych stresorów sprawia, że u chorego pojawia się silne zaburzenie z kryteriami diagnostycznymi, ekstremalny stres i reakcja na niego, muszą następstwem traumatycznego wydarzenia (występuje więc po pewnym czasie od ekspozycji na czynnik stresogenny).Z definicji, zespół stresu pourazowego jest specyficzną reakcją psychologiczną na wysoce stresujące wydarzenie, związane np. z realnym zagrożeniem utraty zdrowia lub życia. Jednak do czynników wywołujących PTSD zalicza się również wydarzenia z „normalnego” zakresu doświadczeń życiowych, choć trudnych i bolesnych (np. rozwód, śmierć bliskiej osoby, żałoba, problemy finansowe).Osoby, u których rozpoznaje się zaburzenie (nawet pomimo dotychczasowego, dobrego zdrowia psychicznego), borykają się z zaburzeniami snu, koszmarami, silnym lękiem i psychiczny wywołany silnym stresem, nie u każdej osoby wywoła objawy PTSD. Jednak do odpowiedniego różnicowania zaburzenia, doświadczenie określonego stresora jest konieczne, by móc zdiagnozować PTSDPierwsze wzmianki o istnieniu silnej korelacji między traumatycznymi wydarzeniami a ich wpływem na zdrowie psychiczne, pochodzą już z okresu przed naszą erą. Opisy traumy związanej z działaniami wojennymi, można odnaleźć w wielu dziełach opisujących dzieje cywilizacji starożytnego Rzymu, Grecji czy wieku XX, stopniowe wprowadzenie określonej jednostki chorobowej do użycia w medycznej nomenklaturze, poprzedziło liczne kontrowersje w stosunku do definicji PTSD. Część specjalistów uważała, że zetknięcie się z nadzwyczaj stresującym wydarzeniem czy doświadczenie traumatycznej sytuacji, wiąże się z oczywistym cierpieniem, więc nie ma potrzeby nadawania temu dodatkowego wymiaru objawów latach 70-tych XX wieku naukowcy zajęli się badaniem wpływu stresu pourazowego na zdrowie psychiczne. Oceniano wówczas przeżycia wojenne zarówno u osób uczestniczących w wojnie w Wietnamie, jak i u ofiar holocaustu. Badania rozszerzono i w ten sposób oceniano wpływ stresu wywołanego np. uczestnictwem w wypadku drogowym, napadem czy zespołu stresu pourazowegoWydarzenia, które mogą przyczynić się do rozwoju zaburzenia zwanego PTSD to ofiarą:poważnego wypadku samochodowego lub innych;klęski żywiołowej;gwałtu;napaści;przemocy seksualnej;przemocy fizycznej (w tym w dzieciństwie);krańcowego zaniedbania przez rodziców/opiekunów;tortur;przymusowego przesiedlenia;uwięzienie;bycie zakładnikiem;bycie świadkiem traumatycznego wydarzenia;nagła śmierć kogoś pourazowy – statystykiWyniki badania w projekcie EZOP pokazały, że na stwierdzonych 16% przypadków zaburzeń nerwicowych i pokrewnych, ponad 2% z nich było diagnozowanych jako źródeł literaturowych rozpowszechnienie zaburzenia pourazowego jest zależne od kraju, w którym badanie zachorowalności jest realizowane. Szacuje się, że PTSD może występować u 1% populacji danego regionu, jak i osiągać wynik 18%. W Polce odnotowuje się zespół stresu pourazowego u ponad 10% kolei inne badania udowodniły związek między występowaniem u Pacjenta innych zaburzeń natury psychicznej w przeszłości, a wyższym prawdopodobieństwem wystąpienia PTSD w przyszłości w przypadku narażenia się na sytuacje o wysokim poziomie stresu (traumy).Badanie „Symptoms of Depression, Anxiety, Post-Traumatic Stress Disorder, and Suicidal Ideation Among State, Tribal, Local, and Territorial Public Health Workers During the COVID-19 Pandemic” zrealizowane w Stanach Zjednoczonych w roku 2021, w którym wzięło udział 26 174 respondentów, wykazało, że u ponad 36% z nich stwierdzono objawy zespołu stresu stresu pourazowego – czynniki ryzykaZespół stresu pourazowego może rozwinąć się w odpowiedzi na wyjątkowo groźne wydarzenie, jak również w wyniku długofalowej ekspozycji na obciążające psychikę sytuacje. Osoby z PTSD należy leczyć tak jak w przypadku innych, powszechnie występujących zaburzeń się zwiększone prawdopodobieństwo ryzyka wystąpienia PTSD u osób:u których w przeszłości wystąpiło inne zaburzenie natury psychicznej, w tym:zaburzenia lękowe;lęk paniczny;choroba afektywna (np. nawracające stany depresyjne);depresja;dystymia;o określonych cechach osobowości (temperamencie), u których uraz może przyczynić się do rozwoju zaburzenia, w tym: introwersja, niższe poczucie własnej wartości;predyspozycje genetyczne;obecność wcześniejszej traumatyzacji (np. w przypadku żołnierzy):zetknięcie się z osobami rannymi;bycie świadkiem czyjejś śmierci, śmiertelnego wypadku komunikacyjnego;doświadczenie silnego uczucia bezradności, strachu;nasilenie intensywności traumy:im wyższe ryzyko narażenia się na traumatyczne przeżycia, tym wyższe ryzyko pojawienia się PTSD;predyspozycje środowiskowe:dysfunkcja w systemie rodzinnym;doświadczenie przemocy domowej;traumy z dzieciństwa;brak odpowiedniego systemu wsparcia;brak odpowiedniego wsparcia społecznego po wydarzeniu lub niewielkie wsparcie ze strony otoczenia;ubóstwo rodziców;płeć:kobiety chorują częściej niż mężczyźni;w przypadku kobiet w średnim wieku, prawdopodobieństwo, że rozwinie się PTSD, jest dwa razy większe niż u mężczyzn;wiek:obserwuje się zwiększone prawdopodobieństwo wystąpienia choroby u adolescentów;Objawy PTSDSyndrom PTSD może powodować wiele objawów psychicznych i fizycznych. Osoby doświadczające stresu pourazowego doświadczają przerażających myśli;retrospekcji:ciągłe przeżywanie traumy;towarzyszące im objawy somatyczne tj. nadmierne pocenie, przyspieszony oddech, szybsze bicie serca (kołatanie);koszmarów sennych;emocjonalnego odrętwienia;silnego poczucia winy;depresji;ciągłego zamartwiania się;utraty emocje towarzyszące zespołowi stresu pourazowego sprawiają, że codzienne funkcjonowanie staje się kłopotliwe. Osoby zmagające się z PTSD unikają miejsc, wydarzeń, a nawet przedmiotów przypominających im o cierpieniu. Zetknięcie z „unikanym” sprawia, że wywołane zostają przeszłe doświadczenia związane z symptomów PTSD zalicza się ciągłe odczuwanie napięcia i podenerwowania. Tym, co wyróżnia ASD (ciężką reakcję na stres) od zespołu stresu pourazowego, jest fakt, że w przypadku tego drugiego objawy utrzymują się dłużej niż kilka wywołuje u chorych trudności z koncentracją, uwagą, zaburzenia w sposobie odżywiania i snu. Niektóre osoby z PTSD nie wykazują żadnych objawów przez długi czas od traumatycznego wydarzenia, zatem choroba może pojawić się znacznie później niż czynnik stresu pourazowego:ponowne (wielokrotne) przeżywanie nadmiernie obciążającego psychicznie (traumatycznego) wydarzenia z przeszłości;opóźniona lub przedłużona reakcja na wydarzenie traumatyczne (krótko lub długotrwałe) o charakterze zagrażającym, wywołującym ciężkie przeżycia (nie tylko u osób z PTSD);doświadczanie przykrych, „żywych” obrazów wydarzenia, natrętnych wspomnień, retrospekcji, koszmarów sennych;zmysłowe, emocjonalne i fizyczne doznania związane z traumą;unikanie myśli i wspomnień o wydarzeniu, a także unikanie działań, sytuacji, przedmiotów lub osób przypominających zdarzenie;nadmierna czujność;wzmożona reakcja zaskoczenia na bodźce (osoby z PTSD łatwo wystraszyć);doświadczanie odczucia odrętwienia, emocjonalnego przytępienia, odizolowania od innychnadmierne pobudzenie wegetatywne z nadmierną czujnością i wzmożoną reaktywnością na bodźce;zaburzenia snu, bezsenność;lęk;depresja;wyobcowanie;anhedonia;myśli czym polega diagnoza zespołu stresu pourazowego?Specjaliści w zakresie psychologii i psychiatrii mają doświadczenie, wiedzę oraz umiejętności niezbędne w diagnostyce różnicowej zespołu stresu pourazowego. Prawidłowa ocena objawów stresu pourazowego oraz ogólnego stanu zdrowia Pacjenta pozwala odpowiednio dobrać ścieżkę leczenia w tym najodpowiedniejszych narzędzi diagnozowaniu PTSD specjaliści posługują się opisem klinicznym i wskazówkami diagnostycznymi zaburzenia, a także badawczymi kryteriami diagnostycznymi (niezbędnymi warunkami rozpoznania zespołu stresu pourazowego).Diagnoza zespołu stresu pourazowego polega na weryfikacji kryteriów objawowych, w tym:kryterium podstawowe dotyczące stresora i skali jego nasilenia, w związku z tym:osoba doświadczyła, była świadkiem lub została skonfrontowana ze zdarzeniem niosącym śmierć, zagrożenie życia, względnie poważne zranienie fizyczne, lub naruszenie fizycznej integralności siebie lub innych;reakcja osoby doświadczającej silnych emocji, obejmowała intensywny strach, bezsilność lub przerażenie;Ponadto, Pacjenci z PTSD doświadczają innych, kategoryzowanych w skali rozpoznawczej stresu pourazowago objawów, które muszą zostać zweryfikowane przez specjalistę - psychiatrę lub psychologa:uporczywe przypominanie lub „odżywanie” stresora w tym:przeżywanie natrętnych reminiscencji (przebłysków), żywych wspomnień, nawracających snów;doświadczenie dystresu przy ekspozycji na okoliczności przypominające lub związane ze stresorem;postawa unikania okoliczności przypominających lub powiązanych ze stresorem (jednocześnie związane z brakiem takiego zachowania przed jego działaniem);wystąpienie jednego z wymienionych poniżej kryteriów:niemożność przypomnienia sobie, częściowo lub całkowicie, okresu ekspozycji na stresor;epizody podwyższonej wrażliwości psychologicznej i pobudzenia niewystępujące przed urazem, trudności w zasypianiu, przedwczesne budzenie się, drażliwość, wybuchy agresji i gniewu, trudności w koncentracji, nadmierna czujność, wyolbrzymiona reakcja na – test diagnostycznyJednym z narzędzi najczęściej stosowanych do pomiaru reakcji na stres pourazowy, jest 6-punktowa Skala Wpływu Zdarzeń IES-6 (ang. Impact of Event Scale-Revised). Test obejmuje 3 grupy objawów PTSD uchwyconych w 22 częściach. Dzięki IES-6 możliwy jest pomiar stresu i lęku wywołanych wydarzeniami traumatycznymi w ciągu minionych 7 dni od wystąpienia poddawana badaniu na każde z zadanych pytań odpowiada, zaznaczając jedną z pięciu najbliższych prawdzie odpowiedzi (zaznaczając: „w ogóle”, „trochę”, „umiarkowanie”, „często” lub „bardzo często”) dotyczących zachowań, uczuć i myśli związanych z wydarzeniem urazowym:Zestaw pytań IES-6 różnicujących zaburzenie pourazowe zespołu PTSD:W ciągu ostatniego tygodnia każde przypomnienie sobie o tamtym wydarzeniu przywoływało uczucia z tym ciągu ostatniego tygodnia miałem kłopoty ze ciągu ostatniego tygodnia różne rzeczy lub wydarzenia przypominały traumatyczne ciągu ostatniego tygodnia czułem się zirytowany i ciągu ostatniego tygodnia unikałem denerwowania się, kiedy o tym myślałem lub mi o tym ciągu ostatniego tygodnia myślałem o tym, chociaż nie miałem ciągu ostatniego tygodnia czułem, jakby to się nie wydarzyło lub nie było ciągu ostatniego tygodnia trzymałem się z dala od rzeczy lub sytuacji, które mi przypominały o tamtym ciągu ostatniego tygodnia przychodziły mi na myśl urywki lub sceny z tamtego ciągu ostatniego tygodnia byłem niespokojny i łatwo mnie było ciągu ostatniego tygodnia starałem się nie myśleć o tamtym ciągu ostatniego tygodnia zdawałem sobie sprawę, że wciąż mam wiele uczuć związanych z tamtym wydarzeniem, ale nie radziłem sobie z ciągu ostatniego tygodnia moje uczucia związane z tamtym wydarzeniem były trochę ciągu ostatniego tygodnia zachowywałem się lub czułem, jakbym znowu tam ciągu ostatniego tygodnia miałem problemy z ciągu ostatniego tygodnia przychodziły fale silnych uczuć związanych z tamtym ciągu ostatniego tygodnia próbowałem usunąć wspomnienia z tamtego wydarzenia z ciągu ostatniego tygodnia miałem problem ze skoncentrowaniem ciągu ostatniego tygodnia przypomnienie sobie o tamtym wydarzeniu powodowało, że odczuwałem reakcje fizyczne, takie jak pocenie się, trudności w oddychaniu, nudności lub kołatanie ciągu ostatniego tygodnia miałem koszmary o tamtym ciągu ostatniego tygodnia byłem bardzo ciągu ostatniego tygodnia starałem się o tym nie rozmawiać. [1]Leczenie PTSDObjawy eksponowane w zaburzeniu PTSD w wyniku relacji na silny bodziec stresogenny, mogą wystąpić u każdego. Traumatyczne wydarzenie niesie za sobą pokłady wielu silnych emocji, dlatego uznaje się część z tych symptomów za takie, które mieszczą się w granicach „normy”.Mimo tego, że objawy silnego stresu pourazowego mogą minąć z czasem, nie wolno ich lekceważyć. Zwłaszcza w przypadku dużego prawdopodobieństwa pojawienia się powikłań i trwałych zmian osobowości. Leczenie PTSD jest możliwe i skuteczne. W leczeniu zespołu stresu pourazowego wyróżnia się metody psychoterapeutyczne oraz psychoterapii w leczeniu PTSDLeczenie terapeutyczne Pacjentów ze zdiagnozowanym zespołem stresu pourazowego, odbywa się poprzez takie formy jak:terapia kognitywno-behawioralna (terapia poznawczo-behawioralna);psychoterapia dynamiczna;desensytyzacja;terapia EMDR (terapia odwrażliwiania i przetwarzania za pomocą ruchu gałek ocznych; ang. Eye Movement Desensitization and Reprocessing);redukowanie intensywności reakcji lękowych wywołujących zespoły objawowe zaburzenia pourazowego;terapia ekspozycyjna:elementy redukowania lęku w procesie przywoływania stresogennych bodźców (doświadczeń traumatycznych);terapia przedłużonej ekspozycji jest praktykowana w USA przez Departament ds. Weteranów;grupy samopomocowe – terapia radzenia sobie z lękiem u osób ze zdiagnozowanym zespołem stresu pourazowego obejmuje:trening oswajania stresu;treningi relaksacji;warsztaty pozytywnego myślenia;trening asertywności;sposoby blokowania myśli;terapię zabawą;psychoedukację;wzmacniane własnej autonomii;odbudowywanie zaufania;uznanie traumatycznych doświadczeń;Farmakoterapia w zespole stresu pourazowegoNajlepsze rezultaty w leczeniu osób z PTSD – zwłaszcza w ostrej i przewlekłej formie choroby – odnotowuje się w przypadku stosowania jednoczesnej psychoterapii i farmakoterapii. W leczeniu PTSD stosuje się leki:przeciwdepresyjne z grupy SSRI (ang. selective serotonin reuptake inhibitors; inhibitory zwrotne wychwytu serotoniny):obserwuje się korzystne działanie u 70% leczonych na PTSD osób;SNRI (ang. serotonin-norepinephrine reuptake inhibitor; selektywne inhibitory wychwytu noradrenaliny i serotoniny);przeciwdepresyjne, w tym:tianeptyna;wenlafaksyna;trójcykliczne leki przeciwdepresyjne, TLPD;anksjolityczne:buspiron (tylko przy objawach GAD; ang. general anxiety disorder; lęku uogólnionego);normotymiczne:karbamazepina;nootropowe;przeciwlękowe:benzodiazepiny;β-blokery:substancje blokujące receptory adrenergiczne;nasenne: trwa terapia zespołu stresu pourazowego?Czas trwania terapii zespołu stresu pourazowego zależy od kilku czynników, w tym od ogólnej oceny stanu zdrowia Pacjenta, nasilenia objawów choroby oraz całego procesu leczenia, wybranych metod i technik PTSD:ostry PTSD – leczenie trwa powyżej 3 miesięcy;przewlekły PTSD - leczenie trwa powyżej 6 trwania farmakoterapii:ostry PTSD – od 6 miesięcy do 1 roku;przewlekły PTSD – od 1 roku do 2 PTSD można wyleczyć?Leczenie zespołu stresu pourazowego ma pomóc Pacjentowi wrócić do normalnego życia i funkcjonowania. Zarówno psychoterapia jak i farmakoterapia zapobiegają powstawaniu trwałych zmian w psychice chorego (w tym zaburzeń osobowości).Po wdrożeniu właściwej formy psychoterapii przez doświadczonego terapeutę, większość osób z PTSD doświadcza poprawy zdrowia psychicznego. O tym, że Pacjent dochodzi do pełni zdrowia świadczy przede wszystkim ustąpienie objawów, zachowań i myśli związanych z urazem.[1] w Praktyce Ogólnolekarskiej 2002, tom 2, nr 1: Psychiatryczna diagnoza zespołów pourazowych — klinika, orzecznictwo; Janusz Heitzman Zakład Patologii Społecznej Katedry Psychiatrii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie; Via Medica; ISSN 1643–0956;Psychiatria 2007, tom 4, nr 3: Zespół stresu pourazowego — rozumienie i leczenie; Aleksandra Cebella, Izabela Łucka Klinika Psychiatrii Rozwojowej, Zaburzeń Psychotycznych i Wieku Podeszłego Akademii Medycznej w Gdańsku; 2007 Via Medica; ISSN 1732–9841;Neuropsychiatria i Neuropsychologia 2008; 3, 2: 80-84: Rozpoznawanie zespołu stresu pourazowego; Małgorzata Dąbkowska Katedra i Klinika Psychiatrii, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu; str. 8-84;

z tych nerwów czasem panikuje czasem też krzyczę po prostu nie wytrzymuje napięcia ale nie mam. myśli tych co kiedyś nie wracam do tego co kiedyś nawet mam lęk przed bardzo ostrymi przedmiotami. ale udało mi się to przełamać no i potrafię np. zrobić sobie coś do jedzenia a jakiś czas temu i tego się bałem.

Zespół stresu pourazowego (ang. post-traumatic stress di-sorder – PTSD) jest zaburzeniem lękowym dotyczącym kilku-, kilkunastu procent osób, które były narażone na traumatyczne zdarzenie. Znaczące jest, że nie u wszystkich osób doświadczonych traumą rozwija się zespół stresu pourazowego, a u kobiet ujawnia się on

Zespół stresu pourazowego może odbijać się w sposób drastyczny na dotkniętej nim osobie. Koniecznie skonsultuj się z lekarzem, jeżeli rozpoznasz jego objawy u siebie lub bliskiej Ci stresu pourazowego, nazywany również PTSD, to zaburzenie psychiczne, którego doświadczają niektóre osoby po zetknięciu się z traumatycznym przeżyciem. Może być to katastrofa naturalna, wojna, wypadek, napad, porwanie, w każdej osobie, która doświadczyła traumatycznego przeżycia, zachodzą pewne zmiany. Często w tygodniach następujących po zdarzeniu jest o wiele bardziej ostrożna oraz odczuwa większy lęk i strach. To ostra reakcja na wysoki poziom szczęście większość osób jest w stanie samodzielnie wrócić do normalnego funkcjonowania, gdy już uda im się przepracować swoją traumę. Jednak niektórym się to nie udaje i odczuwają niepokój nawet, gdy są już stresu pourazowego: jakie są jego objawy?Każda osoba reaguje w inny sposób na traumatyczne wydarzenia, ale pojawia się wiele różnych objawów. Dlatego też, aby zdiagnozować PTSD u danej osoby, przynajmniej przez miesiąc muszą utrzymywać się u niej następujące objawy, które wywołują znaczący dyskomfort:Doświadczanie lub bycie świadkiem traumatycznych sytuacji może wywoływać zespół stresu pourazowego. Reminiscencje, Unikanie działań i sytuacji, Zaburzenia poznawcze i zaburzenia nastroju, Działania reaktywne. W dalszej części tekstu przyjrzymy się bliżej każdemu z tych tzw. flashbacks Powracające niepokojące wspomnienia, Koszmary senne, Intensywny i przewlekły dyskomfort psychiczny, Takie reakcje fizjologiczne jak hiperwentylacje, zaburzenia układu pokarmowego, ekstremalne zmęczenie lub ból mięśni. Unikanie działań i sytuacji Ignorowanie wspomnień, myśli lub uczuć związanych z traumatycznymi przeżyciami, Unikanie osób, miejsc, czynności lub sytuacji, które wzbudzają wspomnienia związane z traumatycznymi doświadczeniami. Zaburzenia poznawcze i nastroju Problemy z przypomnieniem sobie ważnych szczegółów dotyczący traumatycznych przeżyć, Negatywny stan emocjonalny, Utrata zainteresowania rzeczami, które kiedyś przynosiły przyjemność, Uczucie zdystansowania i obojętności. Działania reaktywne Coraz większe poirytowanie, Zachowania autodestrukcyjne, Nadmierna czujność, Poddenerwowanie, Trudności z koncentracją, Zaburzenia snu. Poza tym u osoby z PTSD mogą również pojawiać się następujące objawy dysocjacyjne: Depersonalizacja: Osoba dotknięta PTSD czuje, że jej miejsce nie jest w jej ciele. Odrealnienie: Osoba cierpiąca na PTSD czuje, że to, co przeżyła, nie jest prawdziwe. Dlaczego niektórzy ludzie doświadczają PTSD, a inni nie?Jak już stwierdziliśmy na samym początku, większość osób jest w stanie samodzielnie poradzić sobie z traumatycznymi przeżyciami. Dlatego też przyczyny, które sprawiają, że zespół stresu pourazowego pojawia się u niektórych, a u innych nie, są różne. Jednak istnieje wiele czynników zwiększających ryzyko jego najważniejsze z nich: Przede wszystkim bycie kobietą. Okazuje się, że PTSD dotyka dwa razy tyle kobiet co mężczyzn, Poza tym historia zaburzeń mentalnych lub używanie narkotyków, Doświadczenie jednego lub więcej traumatycznych doświadczeń w dzieciństwie, Niski poziom serotoniny, Bycie świadkiem zranienia lub śmierci innych, Atak paniki podczas wydarzenia lub tuż po nim, Konieczność radzenia sobie z utratą ukochanej osoby, bólem fizycznym, urazem, utratą pracy lub domu, które wynikają bezpośrednio z wypadku, Mieszkanie w pobliżu miejsca, w którym doszło do traumatycznego wydarzenia, Brak wsparcia emocjonalnego, Poczucie wszechogarniającej beznadziei lub lęku. Widzisz więc, że połączenie tych czynników zwiększa intensywność zespołu stresu pourazowego u danej osoby. Tym samym doświadczanie jednego z powyższych czynników to nie to samo co doświadczanie większości z stresu pourazowego i jego leczeniePTSD można leczyć, podobnie jak inne zaburzenia mentalne. Co więcej, istnieje wiele różnych metod, które pozwalają poprawić jakość życia poznawczo-behawioralnaTerapia poznawczo-behawioralna to jedno z rozwiązań, którego skuteczność w leczeniu zespołu stresu pourazowego udowodniono niedawno. Zawsze najlepiej jest zdecydować się przeprowadzać ją pod nadzorem profesjonalisty specjalizującego się w tej w leczeniu zespołu stresu pourazowego zaleca się stosowanie terapii krótki opis najważniejszych aspektów tego rodzaju terapii: Restrukturyzacja poznawcza: Pacjent uczy się identyfikować swoje irracjonalne wierzenia na temat tego, co się zdarzyło i zastąpić je bardziej dokładnymi. Szkolenie z metod relaksacyjnych: Te techniki odgrywają kluczową rolę w lepszym radzeniu sobie z lękiem. Dzięki temu pacjent jest w stanie praktykować głębokie oddychanie, stopniowe rozluźnianie mięśni metodą Jacobsona, medytację, Tai Chi, czy wizualizację. Ekspozycja: Kiedy pacjent odzyskuje w pewnym stopniu kontrolę nad swoim lękiem, może nadejść czas na wystawienie się na niektóre bodźce odpowiedzialne za traumę. Terapia przetwarzania poznawczego: Ten rodzaj terapii łączy elementy terapii kognitywnej z teorią przetwarzania informacji. Grupy wsparciaTakie grupy wsparcia mogą być niezwykle pomocne dla wielu osób cierpiących na PTSD, zwłaszcza jeśli funkcjonują w środowisku, które nie zapewnia im wsparcia i zrozumienia. Spotykanie się z ludźmi o podobnych doświadczeniach ułatwiają werbalizację bólu. Wszystko dlatego, że łatwiej jest spojrzeć na swoje życie z perspektywy i wyciągać naukę z doświadczeń innych odwrażliwiania za pomocą ruchu gałek ocznych (EMDR)Ta terapia została opracowana w latach 80. przez neurologa Francine Shapiro. Okazuje się, że jest niezwykle pomocna dla milionów osób cierpiących na zespół stresu pokrótce, metoda to opiera się na wywoływaniu serii ruchów gałek ocznych i bodźców słuchowych. Należy podkreślić, że jej zaleta polega na zmniejszaniu skutków traumy poprzez ułatwianie przepracowania doświadczenia Oprócz tego ułatwia zastąpienie negatywnych myśli i uczuć przyjmowane podczas zespołu stresu pourazowegoJeżeli jest to koniecznie, można uciec się do stosowania SSRI (selektywnych inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny). Ten rodzaj leków zmniejsza natężenie objawów zespołu stresu pourazowego i łagodzi depresję. Jednak musisz pamiętać, że mogą być one przepisane jedynie przez lekarza i musisz przestrzegać określonego protokołu podczas ich uwagi dotyczące zespołu stresu pourazowegoNa samym końcu warto podkreślić, że chociaż objawy zespołu stresu pourazowego są często trudne do opanowania, to większość osób, które decydują się na rozpoczęcie terapii, jest w stanie pokonać swoją traumę. Dzięki temu koniec końców będą w stanie przypominać sobie, co się wydarzyło, nie odczuwając jednocześnie lęku i o traumatycznym wydarzeniu nigdy nie zaniknie, a terapia nie sprawi, że pacjent o nim zapomni. Jednak pozwoli mu przestać żyć przeszłością i postrzegać traumatyczne wspomnienia jako doświadczenia, z których można wyciągać może Cię zainteresować ...

W tym odcinku Dr Ramani tłumaczy jakie symptomy występują w przypadku Zespołu Stresu Pourazowego, jak pokrywają się one z Narcystyczną Traumą i samym Narcyzm

Zespół stresu pourazowego (PTSD) to problem ze zdrowiem psychicznym, który może rozwinąć się po traumatycznym wydarzeniu. Wywołuje negatywne, niespokojne emocje. Niektóre osoby z zespołem stresu pourazowego przeżywają to wydarzenie w kółko. Inni unikają jakichkolwiek przypomnień. PTSD zakłóca życie, pracę i relacje. Ale leki i poradnictwo mogą pomóc nawet po latach. Przegląd Co to jest zespół stresu pourazowego? Zespół stresu pourazowego (PTSD) to problem ze zdrowiem psychicznym, który może rozwinąć się po niepokojącym wydarzeniu. Wydarzenie może być niebezpieczne, zagrażające życiu, szokujące lub bardzo przerażające. Przykłady zawierają: Wypadek. Ogień. Walka wojskowa. Klęska żywiołowa, taka jak tornado. Przemoc fizyczna. Napaść seksualna lub gwałt. Nagła śmierć bliskiej osoby. Atak terrorystyczny. To traumatyczne wydarzenie mogło przytrafić się tobie lub widziałeś, jak przydarzyło się to komuś innemu. To normalne, że czujesz się zdenerwowany po takim wydarzeniu. Możesz mieć problemy ze snem, jedzeniem lub robieniem rzeczy, które lubisz przez chwilę. Ale w przypadku PTSD objawy utrzymują się dłużej niż kilka miesięcy i zakłócają twoje życie. Jak powszechny jest PTSD? Co najmniej połowa ludzi w Stanach Zjednoczonych przeżyła traumatyczne wydarzenie. W tej grupie 10% mężczyzn i 20% kobiet rozwija PTSD. Kobiety częściej niż mężczyźni doświadczają zaniedbań lub nadużyć w dzieciństwie. Częściej doświadczają także napaści na tle seksualnym i przemocy domowej. Kobiety również doświadczają traumy inaczej niż mężczyźni. Czy niektórzy ludzie są bardziej narażeni na rozwój PTSD niż inni? Nie ma sposobu, aby przewidzieć, u kogo rozwinie się zespół stresu pourazowego po traumatycznym wydarzeniu. Jednak PTSD występuje częściej u osób, które doświadczyły: Niektóre rodzaje traumy, zwłaszcza walka wojskowa lub napaść seksualna. Kontuzja podczas imprezy. Brak wsparcia bliskich po traumatycznym wydarzeniu. Długotrwały lub powtarzający się uraz. Osobista historia lęku lub depresji, nawet przed traumatycznym wydarzeniem. Silna początkowa reakcja na zdarzenie (na przykład drżenie lub zwymiotowanie). Bardzo intensywny uraz. Objawy i przyczyny Co powoduje PTSD? Traumatyczne wydarzenie powoduje PTSD. Ale naukowcy nie są pewni, dlaczego niektórzy ludzie cierpią na PTSD, a inni nie. Jakie są objawy PTSD? Objawy PTSD różnią się w zależności od osoby. Mimo to każdy z zespołem stresu pourazowego doświadcza co najmniej jednego z poniższych: Unikanie rzeczy: Możesz unikać osób lub sytuacji, które przypominają ci o wydarzeniu. Przykładami mogą być znajomi, których poznałeś podczas służby wojskowej, część miasta, w której doświadczyłeś traumy, lub ogólnie tłumy. Niektórzy ludzie z zespołem stresu pourazowego starają się być tak zajęci, że nie myślą o wydarzeniu. Będąc na krawędzi: Zaburzenie może utrudniać relaksowanie się lub cieszenie się rzeczami, do których przywykłeś. Możesz czuć się zdenerwowany lub niespokojny. Może łatwo się zaskakujesz lub zawsze spodziewasz się, że wydarzy się coś złego. Możesz również mieć problemy ze snem lub koncentracją. Posiadanie negatywnych myśli i uczuć: Zespół stresu pourazowego może sprawić, że poczujesz się negatywnie, złość, smutek, nieufność, poczucie winy lub odrętwienie. Przeżywanie lub ponowne przeżywanie traumatycznego wydarzenia: Może to przybrać formę retrospekcji lub snów. Być może dźwięk przypominający odpalanie samochodu lub zobaczenie czegoś podobnego (na przykład pożaru) wywoła nagłe, niepożądane wspomnienia. Jak PTSD wpływa na Twoje życie? PTSD może prowadzić do innych problemów ze zdrowiem i życiem, takich jak: Używanie alkoholu i narkotyków. Lęk. Depresja. Myśli o skrzywdzeniu siebie lub innych. Problemy w pracy iw relacjach osobistych. Dzieci z zespołem stresu pourazowego mogą: Odgrywaj traumatyczne wydarzenie podczas gry. Trzymaj się rodzica lub innej osoby dorosłej. Zapomnij, jak mówić, a przynajmniej tak się wydaje. Zmocz łóżko, nawet jeśli wiedzą, jak korzystać z toalety. Diagnoza i testy Jak diagnozuje się PTSD? Nie ma skanu ani badania krwi na PTSD. Jeśli doświadczyłeś traumatycznego zdarzenia i masz objawy zespołu stresu pourazowego, porozmawiaj z lekarzem. Lekarz może postawić diagnozę na podstawie rozmowy na temat twoich objawów. Aby uznać PTSD, objawy muszą trwać dłużej niż miesiąc i przeszkadzać w Twoim życiu. Zarządzanie i leczenie Najskuteczniejsze leczenie PTSD łączy leki i terapię skoncentrowaną na traumie. Niektóre leki mogą pomóc Twojemu organizmowi wytworzyć więcej substancji, które radzą sobie ze stresem i emocjami. Dzielą się na dwie szerokie kategorie: Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (zwane również SSRI). Inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (zwane również SNRI). Terapia skoncentrowana na traumie bada wydarzenie i jego znaczenie. Można to zrobić na kilka różnych sposobów: Terapia przetwarzania poznawczego: Ta metoda identyfikuje negatywne myśli i przekonania dotyczące traumatycznego wydarzenia i próbuje je zmienić. Odczulanie i ponowne przetwarzanie ruchu gałek ocznych (EMDR): Skupiasz się na określonych dźwiękach lub ruchach wprowadzonych przez terapeutę, gdy myślisz o zdarzeniu. Ma to na celu uczynienie tego wydarzenia mniej denerwującym z biegiem czasu. Terapia długotrwałej ekspozycji: Ta metoda zachęca cię do stawienia czoła myślom, uczuciom i sytuacjom, których unikałeś. Możesz w kółko mówić o swojej traumie. Możesz także pracować nad robieniem rzeczy, od których trzymałeś się z daleka. Zapobieganie Czy mogę zapobiec PTSD po traumatycznym wydarzeniu? Niekoniecznie możesz zapobiec traumatycznemu wydarzeniu. Jednak niektóre badania pokazują, że pewne kroki mogą pomóc później zapobiec PTSD: Poproś o pomoc i wsparcie. Uwierz, że możesz zarządzać swoimi emocjami. Znajdź pozytywne znaczenie traumy. Skoncentruj się na pozytywnych emocjach i śmiechu. Pomagać innym ludziom. Ćwicz pozytywne myślenie. Pozostań w stałym kontakcie z ważnymi osobami w Twoim życiu. Porozmawiaj o wydarzeniu z bliskimi. Pomyśl o sobie jako ocalonym, a nie o ofierze. Perspektywy / Prognozy Jakie są perspektywy dla osób z PTSD? Bez leczenia PTSD może się z czasem pogorszyć. Ale leczenie może pomóc, nawet jeśli traumatyczne wydarzenie miało miejsce wiele lat temu. U niektórych osób leczenie może wyleczyć PTSD. U innych może sprawić, że objawy będą mniej intensywne. Żyć z Co jeszcze mogę zrobić, aby sobie z tym poradzić? Twój lekarz może pomóc Ci znaleźć grupy wsparcia dla osób z zespołem stresu pourazowego spowodowanego podobnym zdarzeniem. Możesz łączyć się z innymi, którzy rozumieją, przez co przechodzisz. Kiedy powinienem szukać natychmiastowej opieki? Jeśli myślisz o skrzywdzeniu siebie lub kogoś innego, od razu powiedz o tym komuś. Możesz powiedzieć o tym lekarzowi, przyjacielowi lub członkowi rodziny. Możesz również skontaktować się z National Suicide Prevention Lifeline: Dzwonić: ROZMOWA (8255) Chat online: Nie jesteś sam. Zawsze znajdzie się ktoś, kto chce pomóc. PTSD to problem ze zdrowiem psychicznym, który trwa długo po traumatycznym wydarzeniu. Może sprawić, że poczujesz się negatywnie i niespokojnie. Może to również spowodować, że ponownie doświadczysz wydarzenia lub unikniesz pewnych rzeczy. Jeśli masz objawy PTSD, porozmawiaj z lekarzem. Pomocne mogą być leki i konkretne rodzaje poradnictwa. Jeśli czujesz, że możesz zranić siebie lub kogoś innego, natychmiast poszukaj pomocy.

Reakcja na duży stres. Duży stres może powodować traumę, którą nasza psychika potrzebuje jakoś “przepracować”. Częstymi reakcjami na silny stres są min. kryzys, zaburzenia adaptacyjne, depresja, zespół stresu pourazowego. Objawy mogą pojawić się od razu po zdarzeniu, ale bywa, że pojawiają się nawet pół roku po nim, gdy

Skocz do: Dla kogo jest ten quiz? Jak dokładne jest to? Często zadawane pytania dotyczące zespołu stresu pourazowego (PTSD) Dla kogo jest ten quiz PTSD? Poniższe pytania dotyczą problemów i skarg, które ludzie czasami mają w odpowiedzi na stresujące doświadczenia życiowe. Przeczytaj uważnie każdą pozycję i zaznacz, jak bardzo przeszkadza Ci ten problemw ostatnim miesiącu. Jeśli przystępujesz do quizu za kogoś innego, np. męża, żonę, chłopaka, dziewczynę, rodzica lub dziecko, powinieneś udzielić odpowiedzi, które Twoim zdaniem udzielą. Najlepiej byłoby, gdyby ukochana osoba samodzielnie wypełniła test i zaniosła wyniki do lekarza lub licencjonowanego specjalisty zdrowia psychicznego. Jak dokładne jest to? Ten quiz jestNIEnarzędzie diagnostyczne. Zaburzenia zdrowia psychicznego mogą być zdiagnozowane wyłącznie przez licencjonowanego dostawcę zdrowia psychicznego lub lekarza. Psycomwierzy, że oceny mogą być wartościowym pierwszym krokiem w kierunku leczenia. Zbyt często ludzie przestają szukać pomocy ze strachu, że ich obawy nie są wystarczająco uzasadnione lub poważne, aby uzasadnić profesjonalną interwencję. Twoja prywatność jest dla nas ważna. Wszystkie wyniki są całkowicie anonimowe. Powtarzające się, niepokojące wspomnienia, myśli lub obrazy stresującego doświadczenia z przeszłości? Nigdy Rzadko Czasami Często Bardzo Często Czujesz się bardzo zdenerwowany, gdy coś przypomniało Ci o stresującym doświadczeniu z przeszłości? Nigdy Rzadko Czasami Często Bardzo Często Unikaj czynności lub sytuacji, ponieważ przypominają Ci o stresującym doświadczeniu z przeszłości? Nigdy Rzadko Czasami Często Bardzo Często Czujesz się zdystansowany lub odcięty od innych ludzi? Nigdy Rzadko Czasami Często Bardzo Często Rozdrażnienie lub wybuchy złości? Nigdy Rzadko Czasami Często Bardzo Często Masz trudności z koncentracją? Nigdy Rzadko Czasami Często Bardzo CzęstoWpisz swój adres e-mail poniżej, aby otrzymać bezpłatny e-biuletyn dotyczący zdrowia psychicznego firmy Psycom. (Bardzo się staramy, aby było świetnie i nie będziemy bombardować Twojej skrzynki odbiorczej) E-mail Firma Remedy Health Media wykorzysta dane kontaktowe podane w tym formularzu, aby kontaktować się z Tobą w celu dostarczania aktualizacji i działań marketingowych. Przesyłając to żądanie, wyrażasz zgodę na otrzymywanie od nas takich wiadomości. Aby uzyskać więcej informacji o tym, jak wykorzystujemy dane osobowe, zapoznaj się z naszą polityką prywatności ( Czas minął!AnulujPrześlij quizTen interaktywny quiz PTSD oparty jest na kryteriach DSM-5 dla PTSD i został skonstruowany w sposób umożliwiający krótką i prostą samoocenę. Jeśli uważasz, że możesz mieć PTSD , Psycom zdecydowanie zaleca zwrócenie się o pomoc do lekarza w celu uzyskania właściwej diagnozy i wsparcia. Często zadawane pytania dotyczące zespołu stresu pourazowego (PTSD) Kto jest zagrożony PTSD? Osoby, które doświadczyły lub widziały napaść fizyczną lub seksualną, katastrofę, wypadek lub atak terrorystyczny, są zagrożone zespołem stresu pourazowego, podobnie jak żołnierze, którzy doświadczyli walki. W PTSD osoba nadal odczuwa strach lub stres, nawet gdy nie jest już w niebezpieczeństwie. Zazwyczaj zespół stresu pourazowego wiąże się ze zdarzeniem lub zdarzeniami obejmującymi rzeczywistą lub grożącą śmiercią, poważnymi obrażeniami lub przemocą seksualną, mówi dr Thomas D. Harpley, psycholog kliniczny z San Diego w Kalifornii. Harpley mówi, że traumatyczne wydarzenie może być bezpośrednio doświadczane lub obserwowane osobiście, tak jak przydarzyło się to komuś innemu. Lub PTSD może się zdarzyć, gdy dowiesz się, że traumatyczne wydarzenie miało miejsce u bliskiego członka rodziny lub bliskiego przyjaciela. PTSD może również obejmować powtarzające się lub ekstremalne narażenie na awersyjne szczegóły traumatycznych wydarzeń, takie jak to, co dzieje się z ratownikami lub funkcjonariuszami przed wyjściem w miejsce publiczne Czy u każdego, kto doświadcza lub jest świadkiem traumatycznego wydarzenia, rozwija się zespół stresu pourazowego? Nie każdy, kto doświadcza niebezpiecznego lub przerażającego wydarzenia, rozwija PTSD. Czynniki odporności, które zmniejszają prawdopodobieństwo rozwoju PTSD, obejmują posiadanie strategii radzenia sobie z traumatycznymi wydarzeniami i uczenia się z nich, szukanie wsparcia u bliskich i grup wsparcia oraz gotowość do reagowania na niepokojące wydarzenia, pomimo odczuwania strachu .1 Kiedy po raz pierwszy zdiagnozowano PTSD? Termin zespół stresu pourazowego (PTSD) pojawił się po raz pierwszy w 1980 r. w trzecim wydaniu Podręcznika diagnostycznego i statystycznego zaburzeń psychicznych (DSM-III), opublikowanego przez Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne. Od tego czasu PTSD stało się powszechnie znaną Jednak jeszcze przed 1980 rokiem specjaliści opieki psychiatrycznej rozpoznawali objawy PTSD jako szczególne zaburzenie. Były na to różne nazwy podczas I i II wojny światowej, mówi dr Thomas D. Harpley, psycholog kliniczny z San Diego w Kalifornii. Wtedy osoba, która miała symptomy PTSD, która zazwyczaj była żołnierzem, który widział walkę, mogła być nazywana „wstrząsem”. Kto diagnozuje PTSD i na czym polega diagnoza? Specjaliści od zdrowia psychicznego, tacy jak psychologowie, psychiatrzy i pracownicy socjalni, są wykwalifikowani do postawienia diagnozy PTSD, mówi dr Thomas D. Harpley, psycholog kliniczny z San Diego w Kalifornii. Mówi, że lekarz podstawowej opieki zdrowotnej (PCP) również może postawić diagnozę. Kto postawi diagnozę, może zależeć od twojego ubezpieczenia, mówi Harpley. Jeśli potrzebujesz skierowania do specjalisty, możesz najpierw zobaczyć swojego PCP, a następnie otrzymać skierowanie do specjalisty zdrowia psychicznego. PTSD można zdiagnozować za pomocą wywiadu, który ocenia różne kryteria, wyjaśnia Harpley. Istnieją również testy psychologiczne na PTSD, które mogą pomóc w postawieniu diagnozy, ale bardzo niewłaściwe byłoby postawienie diagnozy opartej wyłącznie na wynikach testów psychologicznych, mówi. U ilu osób zdiagnozowano PTSD? Szacuje się, że około 6,8% Amerykanów będzie miało PTSD w pewnym momencie swojego życia. Kobiety mają około 9,7% szans na zachorowanie na PTSD. Mężczyźni mają około 3,6% Jakie czynniki różnicują diagnozę PTSD od diagnozy zaburzenia adaptacyjnego? PTSD należy do kategorii zaburzeń związanych z traumą i stresorami, wyjaśnia dr Thomas D. Harpley, psycholog kliniczny z San Diego w Kalifornii, podczas gdy zaburzenie adaptacyjne to zaburzenie lękowe. Zaburzenie adaptacyjne może obejmować depresję, lęk i zaburzenia emocji, mówi. Zazwyczaj zaburzenie adaptacyjne nie jest związane z traumą, mówi. Objawy zaburzenia adaptacyjnego muszą wystąpić w ciągu trzech miesięcy od stresującego wydarzenia życiowego lub zmiany i nie mogą być spowodowane innym zaburzeniem zdrowia adaptacyjne nie trwa dłużej niż sześć miesięcy, mówi Harpley. Jeśli trwa dłużej, z definicji nie jest zaburzeniem adaptacyjnym i należy wziąć pod uwagę PTSD. Co się stanie, jeśli PTSD nie będzie leczone? Czasami objawy mogą zanikać, ale w innych przypadkach mogą trwać latami, mówi dr Thomas D. Harpley, psycholog kliniczny z San Diego w Kalifornii. Ponieważ PTSD reaguje na leki i psychoterapię, ważne jest, aby dana osoba szukała leczenia. Jakie to uczucie mieć PTSD? Osoba może doświadczyć retrospekcji, w których ponownie przeżywa traumatyczne wydarzenie lub wydarzenia. Może to powodować objawy, takie jak przyspieszone bicie serca lub pocenie się. Osoba ta może również mieć powracające sny lub wspomnienia związane z wydarzeniem, niepokojące myśli i uczucia drażliwości i gniewu. Osoba z zespołem stresu pourazowego może być łatwo zaskoczona, spięta i podenerwowana, mieć trudności z koncentracją, zasypianiem lub snem oraz angażować się w ryzykowne, destrukcyjne lub lekkomyślne Inne objawy PTSD to smutek, złość i uczucie wycofania. Osoba może czuć się odłączona lub odłączona od siebie lub świata, mówi dr Thomas D. Harpley, psycholog kliniczny z San Diego w dwubiegunowy czy adhd? Czy PTSD jest trwałą niepełnosprawnością? Może tak być, mówi dr Thomas D. Harpley, psycholog kliniczny z San Diego w Kalifornii. Mówi, że nawet przy leczeniu PTSD może trwać latami i być bardzo upośledzający. Czas trwania PTSD zależy od osoby. Niektórzy ludzie wracają do zdrowia w ciągu sześciu miesięcy, ale objawy u innych mogą trwać latami. A ludzie, którzy mają PTSD, mogą również cierpieć na inne schorzenia psychiczne, takie jak depresja, nadużywanie substancji lub zaburzenie artykułów Narodowy Instytut Zdrowia Psychicznego. Zespołu stresu pourazowego . Strona ostatnio zaktualizowana w 2020 r. Dostęp 7 czerwca 2021 r. Marc-Antoine Crocq i Louis Crocq. Od szoku skorupowego i nerwicy wojennej po zespół stresu pourazowego: historia psychotraumatologii .Dialogi w neuronauce 2000. Narodowe Centrum PTSD. PTSD: Epidemiologia PTSD . Dostęp 7 czerwca 2021 r. Klinika Mayo. Zaburzenia adaptacyjne . Strona Ostatnia aktualizacja w październiku 2017 r. Dostęp 7 czerwca 2021 r. Ostatnia aktualizacja: 4 sierpnia 2021Może Ci się spodobać: Zaburzenie konwersji: definicja, objawy i leczenie Terapia regresji z poprzedniego życia: czy jest odpowiednia dla Ciebie? Czy trauma może być przekazywana z pokolenia na pokolenie? Test na brak snu (samoocena) Dlaczego niewystarczająca ilość snu może szkodzić zdrowiu psychicznemu 8 wielkich sposobów, w jakie zmieniliśmy sposób, w jaki mówimy o zdrowiu psychicznym

Zespół stresu pourazowego (PTSD) po przebytej psychozie. Wyróżnia się trzy grupy objawów zespołu stresu pourazowego: 1. Ponowne doświadczanie traumatycznego przeżycia poprzez wspomnienia czy powracające koszmary senne. 2.

Gwałt, wypadek samochodowy, bycie przy czyjejś śmierci – to tylko kilka przykładowych wstrząsających emocjonalnie wydarzeń. Nie będąc uczestnikiem tego rodzaju traumatycznych doświadczeń, trudno wyobrazić sobie, co może czuć osoba znajdująca się w centrum którejkolwiek z wymienionych sytuacji. A jednak takie doświadczenia stają się udziałem tysięcy ludzi każdego dnia. Ktoś ginie, ktoś doświadcza krzywdy, czyjeś możliwości dostosowania się do trudnej sytuacji okazują się niewystarczające. Właśnie wtedy mamy do czynienia z PTSD – zespołem stresu pourazowego. spis treści 1. Co to jest zespół stresu pourazowego? 2. Jak reaguje człowiek w sytuacji silnego stresu? 3. U kogo najczęściej pojawia się PTSD 4. Kiedy pojawia się PTSD? 5. Rodzaje zespołu stresu pourazowego 6. Leczenie PTSD rozwiń 1. Co to jest zespół stresu pourazowego? PTSD oznacza skrót pełnej nazwy zaburzenia, czyli Posttraumatic Stress Disorder. Po polsku określamy to jako zespół stresu pourazowego. PTSD pojawia się niejako w odpowiedzi na traumę – doświadczenie, które przekracza zdolności przystosowawcze człowieka, które ma bardzo silny wpływ na emocje człowieka, wywołuje przerażenie i panikę. Zobacz film: "Polacy żyją aż 7 lat krócej niż Szwedzi" Do traumatycznych przeżyć możemy zaliczyć wszystkie te wydarzenia, które zostawiają po sobie trwały ślad na całe życie, o których trudno jest zapomnieć, które chciałoby się wymazać z pamięci, ale nie można. 2. Jak reaguje człowiek w sytuacji silnego stresu? Każdy człowiek ma inną tolerancję na stres, co uwarunkowane jest różnymi czynnikami. Przede wszystkim temperamentem. Nie mniej jednak każdy posiada pewną granicę wytrzymałości, po której przekroczeniu funkcjonowanie jego organizmu zostaje zaburzone. Przejawia się to poprzez najróżniejsze objawy, zarówno na poziomie ciała, jak i psychiki. Pierwszymi symptomami przekroczenia wytrzymałości człowieka na stres mogą być trudności z koncentracją, drażliwość, zaburzenia snu, stany lękowe, dysforia, depresja, nerwica serca, nadmierne i chroniczne napięcie w obszarach różnych grup mięśniowych (np. mięśni barku), bóle głowy i inne. 3. U kogo najczęściej pojawia się PTSD Szacuje się, że PTSD występuje aż dwukrotnie częściej u kobiet niż u mężczyzn. Tłumaczyć można to między innymi większą wrażliwością i emocjonalnością kobiet oraz tendencją do intensywniejszego analizowania sytuacji. Wpływ na rozwój zespołu stresu pourazowego mogą mieć dodatkowo pewne cechy osobowości, takie jak neurotyzm i zaburzenie typu borderline, a także wcześniej występujące zaburzenia psychiczne – nerwica obsesyjno-kompulsyjna, depresja, alkoholizm. Chociaż PTSD pojawia się u osób, które doświadczyły traumatycznego przeżycia, nie oznacza to, że zaburzenie wystąpi u wszystkich ofiar katastrofy czy wypadku. Okazuje się bowiem, że PTSD występuje średnio u 10-45% z nich. Trudno określić ten przedział dokładnie, gdyż dużo zależy od wymiaru katastrofy, od wsparcia społecznego, od pomocy specjalistycznej uzyskanej tuż po wypadku i innych czynników. Stąd różne dane statystyczne podają odmienne wartości tego wskaźnika. Nie mniej jednak faktem jest, że PTSD stanowi poważny problem, którego możemy się spodziewać w określonych sytuacjach. Warto dowiedzieć się na jego temat na tyle dużo, aby można w odpowiednim momencie mu zaradzić i złagodzić jego skutki. 4. Kiedy pojawia się PTSD? Zespół stresu pourazowego jest zaburzeniem o charakterze lękowym. Osoba, która doświadcza PTSD odczuwa uporczywy strach, lęk i poczucie bezradności. Towarzyszą temu reminiscencje (tzw. flashbacki), podczas których człowiek przypomina sobie fragmenty traumatycznych wydarzeń. Tzw. flashbacki mogą pojawiać się nagle, w ciągu dnia, wywołując silny niepokój i napięcie. Osoba przypomina sobie szczegóły wydarzenia. Wracają one również w snach. Człowiek z PTSD, przebudzony z koszmaru, może zachowywać się jakby nadal był uczestnikiem traumatycznego wydarzenia, budzić się z krzykiem, w stanie pełnej gotowości do działania w obronie siebie lub innej zagrożonej osoby. Depresyjny nastrój i pesymistyczna wizja przyszłości wpływają na mniejsze zaangażowanie w życie rodzinne i emocjonalne cierpiącej osoby. Traci ona zdolność do odczuwania radości, satysfakcji czy szczęścia. Jej myśli i uczucia krążą wokół traumatycznego zdarzenia i przekonania, że nic już nie będzie takie, jak kiedyś (z założeniem, że będzie tylko gorzej). PTSD charakteryzuje się unikaniem ludzi i miejsc, które mogą kojarzyć się z traumą. W towarzystwie innych, osoba z zespołem stresu pourazowego czuje się nieswojo. To wyobcowanie oraz depresyjny nastrój wpływają na obniżanie się jakości wykonywanej pracy i mniejsze zaangażowanie w realizację podjętych działań. Osoba ma trudności z koncentracją, pojawiają się zaburzenia snu, drażliwość, poczucie zmęczenia i inne zaburzenia nerwicowe. Objawem charakterystycznym może być również nieumiejętność przypomnienia sobie samego wydarzenia. Osoba pamięta okres czasu przed i bezpośrednio po traumie, ale bez kluczowego momentu zdarzenia. 5. Rodzaje zespołu stresu pourazowego Chociaż objawy zespołu stresu pourazowego są niemalże takie same u wszystkich osób, ich przebieg może się od siebie różnić. Stan ostry występuje wtedy, gdy wymienione wcześniej symptomy utrzymują się nie dłużej niż trzy miesiące. Jeśli objawy PTSD trwają powyżej trzech miesięcy, można mówić o chronicznym zespole stresu pourazowego. Wyróżniamy również PTSD z odroczonym początkiem. Diagnozuje się go wtedy, gdy objawy wystąpiły po co najmniej półrocznym okresie latencji, a więc sześć miesięcy po traumatycznym zdarzeniu. Chociaż u większości osób PTSD ustępuje z czasem, u niektórych z nich zaburzenie może utrzymywać się przez wiele lat i przejść w trwałą zmianę osobowości. 6. Leczenie PTSD Zespół stresu pourazowego leczy się przede wszystkim poprzez rozmowę z psychologiem i psychoterapeutą. Regularne spotkania mogą pomóc załagodzić lęk i wyciszyć emocje związane z traumatycznym przeżyciem. Jeśli objawy są silne, a stan psychiczny chorego pogarsza się, można wdrożyć farmakoterapię. Najczęściej wykorzystuje się leki z podobnych grup, co w przypadku depresji. Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza. polecamy

Twierdzenia skali odpowiadają objawom stresu pourazowego (PTSD) , czyli rozpoznaniu wprowadzonym do miedzynarodowej klasyfikacji chorob i przyczyn śmierci (DSM-IV). Material i metody. Skala Wplywu Zdarzen jest metodą samooceny skladającą sie z 22 twierdzen i przeznaczoną do oceny subiektywnego stresu wywolanego traumatycznym zdarzeniem.

Instrukcje: Poniżej znajduje się lista pytań związanych z doświadczeniami życiowymi powszechnymi wśród osób, u których zdiagnozowano zaburzenia lękowe. Przeczytaj uważnie każde pytanie i wskaż, jak często w ciągu ostatnich kilku tygodni spotkały Cię takie same lub podobne Twoją prywatność. Wszystkie wyniki są anonimowe. 3-minutowy test na poziom lęku IDRlabs (IDR-3MAT) został opracowany przez IDRlabs. Test IDR-3MAT opiera się na pracy lekarza medycyny, dr. Roberta L. Spitzera oraz narzędziu do monitorowania zaburzeń lękowych GAD-7. Test IDR-3MAT nie jest powiązany z jakimkolwiek konkretnym badaczem z dziedziny psychopatologii, ani żadnym powiązanym centrum badawczym. Generalized Anxiety Disorder 7 (GAD-7) to kwestionariusz do samooceny przeznaczony do pomiaru obecności i nasilenia uogólnionego zaburzenia lękowego (GAD) u danej osoby. Zaburzenie lękowe uogólnione (GAD) jest zaburzeniem psychicznym charakteryzującym się powtarzającymi się stanami niepokoju i strachu, które mogą również prowadzić do objawów fizjologicznych (takich jak zmęczenie, pocenie się i drżenie). Osoby cierpiące na GAD są często nadmiernie niespokojne wobec faktycznych, prawdziwych niebezpieczeństw i zagrożeń. Uważa się, że w pewnym momencie życia GAD wpływa na prawie 4% ogólnej populacji. GAD-7 pozwala na zmierzenie poziomu tego wyniszczającego stanu. GAD-7 został wydany po raz pierwszy w 2006 roku przez psychiatrów: dr. Roberta L. Spitzera, dr. Kurta Kroenke, Williamsa, B. Löwe i współpracowników. Narzędzie jest na licencji firmy Pfizer, Inc., chociaż w 2010 roku kwestionariusz został opublikowany do bezpłatnego użytku. Główną zaletą GAD-7 jest jego zwięzłość: zawiera tylko siedem pytań, można go przeprowadzić bardzo szybko i z grubsza poznać ocenę stopnia lęku. Ze względu na jego prostotę i brak ograniczeń praw autorskich, pytania testu są również często używane w ankietach do badań psychologicznych, socjologicznych i badań osobowości. Osoba biorąca udział w teście GAD-7 odpowiada na każde z siedmiu pytań, wybierając odpowiedź w skali. „Wcale” oznacza zero punktów, „Kilka dni” to jeden punkt, „Przez więcej niż połowę dni” to dwa punkty, „Niemal każdego dnia” to trzy punkty. Im wyższy całkowity wynik testu, tym poważniejszy jest stopień GAD. Wyższe wyniki korelują dodatnio z upośledzeniem w codziennym funkcjonowaniu. Ponieważ pytania testu sprawdzają występowanie objawów lękowych, może on również wskazywać poziom podobnych stanów, takich jak zespół lęku napadowego (Panic Disorder, PD), fobia społeczna (Social Anxiety Disorder, SAD) i zespół stresu pourazowego (Post-Traumatic Stress Disorder, PTSD). Test przeznaczony jest wyłącznie do celów edukacyjnych. Ostatecznej oceny zdrowia psychicznego może dokonać wyłącznie wykwalifikowany specjalista. Jako wydawcy tego bezpłatnego, internetowego 3-minutowego testu na poziom lęku, umożliwiającego samoocenę pod kątem oznak i objawów tego zaburzenia, dołożyliśmy wszelkich starań, aby test był jak najbardziej wiarygodny i rzetelny. Bezpłatne, internetowe quizy, takie jak ten 3-minutowy test na poziom lęku, nie stanowią jednak profesjonalnej oceny ani żadnego rodzaju rekomendacji. Aby uzyskać więcej informacji na temat niniejszego testu i naszych innych internetowych testów psychologicznych, zapoznaj się z naszymi Warunkami Korzystania z Usługi.

PTSD, czyli zespół stresu pourazowego, jest zaburzeniem psychicznym zaliczanym do grupy zaburzeń lękowych. Może wystąpić u osób, które doświadczyły lub były świadkami traumatycznego dla nich zdarzenia, takiego jak np. poważny wypadek, wojna czy gwałt. Zdarzenie może mieć także charakter pośredni, np. u osoby, która dowiaduje

Artykuł przedstawia krótką charakterystykę zespołu stresu pourazowego ukazaną z dwóch perspektyw: psychologicznej; pokazane zostały głównie objawy psychopatologiczne, na jakie cierpią pacjenci z tym zespołem. Drugi obszar analizy – na nim głównie skupia się większa część tekstu, przedstawia badania neuropsychologiczne oraz neurobiologiczne, które mogą stać się punktem wyjścia dla zrozumienia objawów i dynamiki samego zespołu. Wyniki te pochodzą zarówno z badań przeprowadzanych za pomocą procedury diagnozy neuropsychologicznej, jak i metod neuroobrazowania: – metodami ukazującymi zmiany w strukturze mózgu i obrazującymi funkcjonowanie mózgu. Została także podniesiona kwestia możliwości wykorzystania tych metod w postępowaniu stresu pourazowego – historiaMimo, iż sam termin „zespół stresu pourazowego” pojawił się na początku lat osiemdziesiątych, takie symptomy, jakie opisuje się u pacjentów z tym rozpoznaniem już dużo wcześniej stały się przedmiotem analizy psychiatrycznej i psychologicznej. Przyjmuję się, że opisywana przez psychoanalityków „nerwica wojenna”, którą rozpoznano u wielu żołnierzy po I wojnie światowej odpowiada objawowo właśnie dzisiejszemu PTSD, zwłaszcza wśród pacjentów, którzy byli weteranami wojny w Wietnamie. Podobne analogie można zauważyć w przypadku badań nad osobami, które przeżyły pobyt w obozie koncentracyjnym. Warto więc zaznaczyć, że to w Europie po raz pierwszy badacze zajmujący się zaburzeniami psychicznymi zwrócili uwagę na to, że silne, traumatyczne przeżycia mogą w pewnym stopniu zaburzyć funkcjonowanie psychiczne człowieka. Kontynuując zainteresowanie tym zagadnieniem członkowie Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego przeszło 20 lat temu zauważyli wśród wspomnianych już weteranów wojny w Wietnamie, trwałe i głębokie zmiany w funkcjonowaniu psychicznym i psychofizycznym. W tym też okresie pojawiły się badania skoncentrowane na rodzaju traumatycznych przeżyć i wynikających z nich konsekwencji psychicznych, ale nie związanych z wojną. Objawy te związane były z przeżytym gwałtem, przemocą wobec dzieci i kobiet. (Burgess, Holmstrom, 1994, Kempe i Kempe, 1979, Walker, 1979).W związku z tym zjawiskiem w psychiatrii i psychologii pojawia się nowa jednostka nozologiczna – zespół stresu pourazowego, znana w literaturze jako Post-Traumatic Stress Disorder (PTSD). Zespół ten obejmuje zaburzenia psychiczne wynikające z gwałtu, agresywnego napadu, walki frontowej, katastrof komunikacyjnych, oraz tzw. „men-made disorders” (bombardowanie, tortury, obozy koncentracyjne a ostatnio terroryzm). Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne (American Psychiatric Association) określa nie tylko co może powodować PTSD, ale także z czym to zaburzenie jest związane, a mianowicie z zagrożeniem życia i towarzyszącą temu ono także permanentnego odtwarzania traumy, a w konsekwencji koszmarnych snów związanych z traumą , przypominania i rozpamiętywania jej, uporczywego unikania – przede wszystkim wspomnień i sytuacji kojarzących się z traumatycznym wydarzeniem i zmniejszeniem ogólnej reaktywności – unikania uczuć, myśli związanych z traumą, przypominania ważnych aspektów traumy, chłodu emocjonalnego w kontaktach interpersonalnych. Dotkliwymi objawami psychofizycznego pobudzenia są zaburzenia z zasypianiem lub snem, trudności w koncentracji, drażliwość, wybuchy gniewu i złości (Lis-Turlejska, 1998a). Często powtarzającym się objawem występującym w PTSD jest silne napięcie wywołane każdym wspomnieniem o wydarzeniu, czy też przedmiotem który się z tym wydarzeniem kojarzy, a także przeżywania nagłego poczucia o intruzywnym charakterze, że wydarzenie znów ma z pracami badawczymi nad PTSD, w USA pojawiają się wystandaryzowane metody pomiaru natężenia jego objawów, diagnozowania ich (The PTSD Checklist-PCL: clinical Administrated PTSD Scale -CAPS; Missisipi Scale ).Badania tego zjawiska wyraźnie wskazują, że przewlekle przeżywany stres wywiera długofalowy wpływ na powstanie zaburzeń psychicznych. Badania te pozwalają również na zrozumienie nie tylko istniejącego schematu funkcjonowania biologicznego związanego z traumą, a także sposobu widzenia świata, osobowości. Schemat ten nie związany jest z podłożem genetycznym, a raczej z długotrwałymi przeżyciami , które spowodowały bezradność (Van der Kolka, McFarlane, 1996).Ci sami autorzy wyraźnie wskazują, że zespół stresu pourazowego jest procesem, który ma w swoim przebiegu etapy:ostrą reakcję pourazową,chroniczną reakcję na traumatyczne zdarzenie orazadaptację organizmu do znoszenia tych autorów i Yehude (1995) cechą charakterystyczną PTSD jest fakt długotrwałego występowania reakcji po pewnym okresie inkubacji objawów, zanim dadzą o sobie znać. Reakcja szoku pojawiającego się bezpośrednio po traumatycznym zdarzeniu nie jest jeszcze zespołem stresu pourazowego. Reakcja ta traktowana jest jako coś naturalnego. Uświadomienia sobie objawów postraumatycznych może mieć szczególne znaczenie w poradzeniu sobie, a nawet w terapii. Trzeba jednak wspomnieć, że coraz częściej podnosi się kwestię pewnych wrodzonych predyspozycji, o charakterze neurobiologicznym, które w znacznym stopniu wpływają na występowanie tego zespołu. Nie do końca uprawnione wydaje się twierdzenie, że tylko czynniki psychospołeczne wpływają na powstanie omawianego zaburzenia, gdyż wówczas wszystkie osoby, które zostały poddane takim negatywnym oddziaływaniom musiałyby przejawiać syndromy PTSD, podczas gdy wiadomo, że tak nie jest. Dlatego też, nie można traktować samego zespołu wyłącznie jako zjawiska w pełni determinowanego czynnikami jednak pod uwagę owe czynniki psychologiczne, wymienia się następujące: wadliwa sieć wsparcia społecznego lub jego brak, osobowość i oczywiście doświadczenie życiowe w znoszeniu cierpienia – czyli sposób i skuteczność w radzeniu sobie z sytuacjami osób ujawniających klasyczne objawy PTSD pojawiają się także pewne symptomy występujące też w innych jednostkach nozologicznych: dystymia, zaburzenia lękowe, kompulsywno-obsesyjne, impulsywne zachowania, nadużywanie i uzależnienie od środków zmieniających nastrój (psychoaktywnych), szereg objawów, które można określić jako somatyzację stanu psychicznego. Syntetycznie ujmując, objawy PTSD obejmują zmiany w regulacji pobudzenia afektywnego, zmiany w zakresie świadomości, koncentracji uwagi i wspomnianą wyżej somatyzację oraz zaburzenia charakterologiczne (Herman, 1998, van der Kolk, 1998b).Dokonując charakterystyki PTSD nie sposób pominąć jeszcze dwóch bardzo istotnych kwestii. Znaczna część autorów traktuje ten zespół jako zaburzenie, w którym podstawowym patomechanizmem jest intensyfikacja reakcji o podłożu lękowym, tym samym wydaje się, że należało by uznać zespół stresu pourazowego za zaburzenie typowo afektywne, wywołane czynnikami egzogennymi. Jednak współcześnie zwraca się również uwagę na poznawcze zaburzenia obserwowane u pacjentów z tym rozpoznaniem (Horner, Hammer, 2002). Należy tu wymienić: wspomnienia o charakterze intruzywnym, to jest takie, które pojawiają się w polu świadomości niezależnie od woli i intencji danej osoby, poza tym obserwuje się ogólny stan, kiedy pacjent nie jest w stanie do końca zapanować na efektywnością funkcjonowania pamięci w tym sensie, że nie może z niej wydobyć tych informacji, które w danej sytuacji mają adaptacyjne znaczenie (np. są niezbędne do zaplanowania jakiegoś zadania), ponadto; nierzedko pacjenci zgłaszją różnego typu zaobserwowane u siebie luki pamięciowe, które przybierają postać psychogennej amnezji. Jako zaburzenie w poznawczej sferze funkcjonowania wymienia się często trudności w koncentracji drugiej strony, trzeba jednak pamiętać, że znaczna większość badań nad pacjentami z PTSD dokonywana jest właśnie na osobach, które zgłaszają się do psychiatrów, psychologów, a więc na jednostkach u których najprawdopodobniej objawy są bardzo nasilone. To skłania do uważniejszego przyglądania się wynikom takich badań, gdyż istnieje niebezpieczeństwo, że obraz symptomów prezentowany w takich opracowaniach jest znacznie przeostrzony i nie wszystkie omawiane tam objawy rzeczywiście występują u wszystkich pacjentów, u których można rozpoznać zespół stresu kwestią podnoszoną w pracach będących analizami skutków długotrwałego przeżywania sytuacji traumatycznych jest persperktywa neuropsychologiczna jaka także okazuje się znajdować swoje miejcse w tych pewien zestaw najczęściej powtarzających się cech i właściwości wykonań wszelkigo rodzaju prób kliniczno-eksperymentalnych, które mogą wejść w zakres diagnozy neuropsychologicznej. I tak na przykład, u badanych weteranów wojny w Wietnamie bardzo często obserwuje się gorszy niż w grupach kontrolnych wskaźnik poziomu kompetencji wzrokowo-konstrukcyjnych. Następnym powtarzającym się wynikiem badań neuropsychologicznych jest obniżenie wyników w podtestach badających natychmiastowe i odroczone przypominanie treści werbalnych (Horner, Hamner, 2002; Bremner, 1993). Istotnie gorsze pod względem jakościowym są wyniki zadań wzrokowo-przestrzennych (wykonania są widocznie uboższe). W trakcie wykonywania wszelkiego rodzaju zadań i próbek klinicznych pacjenci mają większe problemy z koncentracją uwagi, obserwuje się także obniżenie wyników w próbach badających pamięć werbalną i wzrokowo-przestrzenną i w zadaniach, w których trzeba wykazać się umiejętnością rozwiązywania problemów. Jest jednak pewna uwaga dotycząca tego zbioru wyników. Mianowicie, okazuje się, że deficyty poznawcze, o których świadczą wyniki badań neropsychologicznych są tym bardziej nasilone, im częściej objawom PTSD towarzyszą inne zaburzenia psychiczne, takie choćby jak depresja. Może to mieć dość istotne znaczenie w przypadku, gdyby taka analiza neuropsychologiczna byłaby dokonywana na przykład na potrzeby orzecznictwa grupa badań – nad osobami, które nie były weteranami wojennymi, ale ofiarami przemocy, w tym przemocy seksualnej, dostarcza zbliżonych wyników. Na pierwszy plan wysuwają się problemy z funkcjonowaniem pamięci, przypominania bezpośredniego i odroczonego – przede wszystkim treści werbalnych. Co istotne; takie wyniki nie rzadko uzyskiwano badając kobiety, będące ofiarami przemocy seksualnej wiele lat przed dokonywaniem diagnozy neuropsychologicznej – często były to dorosłe osoby, które przez długi czas były molestowane seksualnie w dzieciństwie. Przemawia to bardzo wyraźnie za trwałym charakterem zmian w organizacji życia psychicznego u pacjentów, u których rozwinął się pełnoobjawowy zespół stresu jak problemy pamięciowe są najczęściej diagnozowane metodami neuropsychologicznymi, tak zmniejszenie objętości hipokampa jest najczęściej prezentowanym wynikiem badań z użyciem metod neuroobrazowania. Stopień tego ubytku jest najczęściej wprost proporcjonalny do stopnia trudności pamięciowych. Przyjmuje się, że po kilku latach od sytuacji traumatycznej, u osób z pełnoobjawowym PTSD ubytek ten może osiągnąć około 10 – 12% wcześniejszej objętości. Jego stopień jest też często zbieżny z ogólną „ostrością“ wszystkich innych objawów analizowanego zespołu. Uzyskano różne wyniki jeżeli chodzi o lateralizacje tych patologicznych zmian. Istnieją pewne hipotezy co do przyczyn takich zmian neuroanatomicznych. Sytuacja stresowa powoduje wzrost wydzielania hormonów z grupy sterydów i glikokortykoidów, które trafiając zwrotnie do mózgu po prostu zużywają tlen „przeznaczony“ dla podtrzymania funkcji biologicznych pewnej specyficznej grupie komórek nerwowych – właśnie tych, z których zbudowany jest hipokamp (Niehoff, 2000). Jest to w ogóle jeden z dowodów na to, że tego typu zaburzenia neuronalne mogą być specyficzne tylko dla PTSD, rozregulowanie funkcji osi podwzgórze-przysadka-nadnercza (wydzielanie adrenaliny) jest specyficzne dla wszelkich reakcji na stres, z drugiej zaś strony długotrwałe „zalewanie“ neuronów hipokampa, – zupełnie proste do wyjaśnienia u pacjentów z PTSD, którzy przecież przeżyli często wiele bardzo silnie stresujących wydarzeń – hormonami takimi jak kortyzol może powodować opisane wyżej zmiany w obrębie tej struktury mózgowej (choć nie wyklucza to wspomnianych wcześniej pewnych neurobiologicznych predyspozycji, które również mogą mieć istotny wpływ na powstanie u danej osoby PTSD) .Coraz częściej w literaturze neurobiologicznej można spotkać doniesienia o badaniach osób z PTSD metodami funkcjonalnymi. Pokazują one dynamikę pracy mózgu, jego działanie. Dają także w zasadzie nimożliwe do zdobycia w inny sposób obrazy tego jak mózg funkcjonuje w danej sytuacji – na przykład, jak reaguje na prezentowane bodźce. Badania te wykazują u pacjentów z zespołem stresu pourazowego zaburzenia funkcjonowania w obrębie kilku obszarów układu limbicznego, jak i okolicach korowych funkcjonalnie i anatomicznie powiązanych z tymi obszarami. Następuje wzrost aktywności tych części mózgu, które odpowiedzialne są za regulację i generowanie emocji oraz pamięci, przy czym towarzyszy temu obniżenie aktywności funkcjonalnej przedniego zakrętu obręczy. Takie wyniki mogą stanowić neurofizjologiczną podstawę efektu zwanego flashback – opisywanego często u pacjentów z PTSD nagłego, intruzywnego nawrotu wspomnień, lub też wizji sytuacji traumatycznej (Hamner i in., 1999). Struktury przedniego zakrętu obręczy są zaangażowane w obrót informacji na kręgach funkcjonalnych – zwłaszcza czołowych korowo-podkorowych – oraz wzbudzenie innych okolic korowych. Uczestniczy też w kontroli i hamowaniu pobudzeń płynących z części podkorowych mózgu do kory. Dlatego osłabienie funkcjonowania tej struktury może spowodować pogorszenie kontroli korowej nad obszarami związanymi z procesami emocjonalnymi i pamięcią. Warto także przywołać badanie, w którym wykorzystano możliwość obserwacji pracy mózgu w trakcie ekspozycji bodźców związanych z urazowym wydarzeniem. Okazało się, że w takiej chwili istotnie zwiększa się przepływ krwi w prawostronnych obszarach limbicznych i paralimbicznych, w prawej korze wyspy (wewnętrzna – przyśrodkowa część kory płata skroniowego) oraz zmniejszenie regionalnego przepływu krwi po lewej stronie w obrębie struktur skroniowych i obszaru Broca. Gdyby w tym momencie nawiązać do koncepcji asymetrii funkcjonalnej procesów regulujących emocje, to można stwierdzić iż u pacjentów z PTSD przeważa nie do końca uświadomione, przetwarzanie niewerbalizowalnych bodźców emocjonalnych; głównie tych o negatywnym charakterze. Wzrost regionalnego przepływu krwi w przedniej części kory przedczołowej, tylnych obszarach obręczy i korze ruchowej obserwowane były u kobiet molestowanych seksualnie w dzieciństwie, poza tym obserwuje się nagły wzrost przepływy krwi w projekcjach wzgórzowo-korowych w trakcie fenomenologicznie odczutego przeżycia typu flashback (Horner, Hamner, 2002).Podobnych doniesień jest jeszcze wiele, w tym momencie jednakże ważne jest co one oznaczają dla funkcjonaowania pacjenta z zespołem stresu pourazowego. Ogólnie rzecz biorąc, mózg takich osób funkcjonuje w pewien szczególny sposób. Aktywność obszarów podkorowych dominuje nad aktywnością korową mózgu. Efektem takiej organizacji funkcjonalnej jest właśnie cały zestaw objawów PTSD. Osoba z tym zespołem nie jest do końca zdolna zapanować nad swymi przeżyciami ani nad intruzywnymi wspomnieniami traumy, nie jest w stanie tak jak osoba bez owego zespołu krytycznie podejść i przepracować negatywnych reakcji emocjonalnych, jej możliwość refleksji nad wydarzeniami jest prawdopodobnie w jakimś stopniu ograniczona, na pewno też dużo trudniej jest jej nabrać do takich wydarzeń jakiegokolwiek dystansu, tym samym powrócić do stanu „normalnego“ funkcjonowania. Traumatyczne wydarzenia są po prostu „na stałe“ wbudowane w jej sposób postrzegania rzeczywistości i przeżywania swoich tu po krótce zagadnienie ma niejako dwie dalsze konsekwencje. Po pierwsze; diagnoza neuropsychologiczna może okazać się bardzo użyteczna w uzyskaniu pełnego zespołu objawów jaki jest charakterystyczny dla PTSD. Nie wykluczone, że może ona zostać wykorzystana w procedurze opiniowania sądowo-psychiatrycznego, psychologicznego w przypadku ofiar przemocy, u których można zaobserwować syndromy drugie zaś, samo zagadnienie może się okazać bardzo cenne i interesujące z czysto poznawczego punktu widzenia, dlatego, że jest bardzo dobrym przykładem tego, iż wydarzenia psychospołeczne mogą wywołać pewne zmiany w strukturze funkcjonalnej mózgu. Niestety, duża część psychologów, którzy są przeciwni uwzględnianiu w koncepcjach psychologicznych czynników neurobiologicznych i ich wpływu na organizację zachowania często są przekonani, że pod pojęciem „czynniki neurobiologiczne“ rozumie się tylko prosty determinizm genetyczny. Podczas gdy perspektywa neurobiologiczna często odwołuje się właśnie do takich zjawisk kiedy to organizacja mózgu wpływa na zachowania i w znacznym stopniu je determinuje, ale sama nie musi być wcale zdeterminowana tylko wpływami genetycznymi, – przeciwnie – może być w jakimś stopniu wynikiem wpływów o charakterze zakończenie można dodać, że powrót do zdrowia ofiar przemocy, czy też jakiejkolwiek traumy uzależniony jest od historii zaburzeń psychicznych w rodzinie, wczesnej traumatyzacji, wielkości stresu, czasu jego trwania i intensywności, zależy też od przygotowania do znoszenia stresu oraz rodzaju reakcji na czynnik stresujący. Zależy również od właściwej psychofarmakoterapii i psychoterapii (Shalev, 1995).Literatura:Bremner J. D., at all.: Deficits in short-term memory in posttraumatic stress disorder. American Journal of Psychiatry 1993, 150, A. W. Holmstrom.: Rape trauma syndrome. American Journal of Psychiatry 1974, 131, M. B., Lorbeumbaum J. P., George M. S.: Potential role of the anteriorcingulate cortex in PTSD: Review of hypothesis. Depression and Anxiety 1999, 9, J. L.: Przemoc: Uraz psychiczny i powrót do równowagi. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne M. D., Hamner M. B.: Neurocognitive functioning in posttraumatic stress disorder. Neuropsychology Review 2002, 12, R. S., Kempe C. H.: Child abuse. Cambridge, Ma; Harvard University Press. M.: Współwystępowanie nadużywania/uzależnienia od alkoholu i zespół stresu pourazowego (PTSD). Nowiny Psychologiczne 1998, 2 , M.: Traumatyczny stres. Koncepcje i badanie. Warszawa: PAN A., Yehude R.: Resilience vulnerability and the course of posttraumatic reactoins. W: Traumatic stress: effects of overwhelming experience on mind, body, and society. Red.: B.,A. Van der Kolk, A.,C., McFarlane. New York: The Guilford Press D.: Biologia przemocy. Poznań: Media Rodzina A.,Y.: Stress versus traumatic stress: From acute homeostatic reactions to chronic psychopathology. W: Traumatic stress: The effects of overwhelming experience on mind, body, and society. Red.: B., A. Van der Kolk, A.,C. McFarlane New York: The Guilford Press der Kolk B.,A., The body keep the score: Approaches to the psychobiology of posttraumatic stress disorder. W: Traumatic stress: The effects of overwhelming experience on mind, body, and society. Red.: B., der Kolk, A.,C., McFarlane. New York: The Guilford Press der Kolk B., A.: The psychobiology of PTSD. Journal of Clinical Psychiatry, 1997,58, L.: The battered women. New York: Harper & Row tekstu: Paweł Krukow, dr Lipczyńskirecenzenci: hab. Anna Herzyk

Zespół stresu pourazowego: objawy ; Objawy fizyczne; Objawy psychologiczne; Przyczyny zespołu stresu pourazowego ; Czynniki ryzyka; Najczęstsze traumatyczne zdarzenia prowadzące do PTSD ; Zespół stresu pourazowego: leczenie ; Psychoterapia; Farmakoterapia; Wsparcie ze strony rodziny i / lub bliskich osób ^{Zespół stresu pourazowegoWszelkiego rodzaju wydarzenia lub doświadczenia, które niekorzystnie wpływają na zdolność osoby do radzenia sobie i funkcjonowania w życiu codzienny, nazywamy wydarzeniami traumatycznymi. Rozwinięcie traumy może spowodować szkody emocjonalne, fizyczne i psychiczne. Wiele osób doświadczy pewnego rodzaju traumatycznych wydarzeń – na przykład nieoczekiwanej śmierci ukochanej osoby, długotrwałej choroby czy wypadku samochodowego – w którymś momencie swojego nie u wszystkich osób po traumatycznym zdarzeniu dochodzi do rozwoju zespół stresu pourazowego (PTSD). Osoby, u których wystąpią naturalne rakcje na traumatyczne wydarzenie – objawy podobne do PTSD, z czasem wracają do psychicznej artykuł ma na celu przedstawienie praktycznego przeglądu informacji przydatnych dla osób szukających porad i wskazówek po wydarzeniach traumatycznych. Przedstawi on, w jaki sposób możesz się czuć lub jak reagujesz, podpowie, jak radzić sobie ze swoimi myślami i uczuciami, zasugeruje, gdzie szukać pomocy, jeśli sytuacja nie ulegnie poprawie, i poinformuje Cię, czego możesz się spodziewać podczas terapii stresu wydarzenia przyczyniają się do rozwoju traumy?Każda osoba posiada własne, indywidualne źródło traumy. Istnieją jednak pewne typowe wydarzenia, które są ogólnie uważane za traumatyczne. Rodzaje traumatycznych wydarzeń, których dana osoba może doświadczyć w pewnym momencie życia, obejmują:NadużycieNapaść / GwałtWypadek samochodowyŚmierć ukochanej osobyRozwódPorzucenie przez rodzinę lub rodzicówUwięzienieUtrata pracyKlęski żywiołoweObrażenia fizycznePoważna chorobaAkty terroryzmuPrzemocBycie świadkiem przestępstwa, wypadku lub śmierciTraumatyczne wydarzenia przedstawione powyżej możemy podzielić na trzy kategorie. Wydarzenia, takie jak wypadki lub klęski żywiołowe, są zdarzeniami jednorazowymi o ograniczonym czasie trwania i zakresie. Radzenie sobie z przewlekłą chorobą lub powtarzającą się przemocą domową (np. DDA) możemy zaliczyć do wydarzeń traumatycznych długotrwałych i ciągłych. Istnieją również rodzaje urazów, które są często pomijane, takie jak urazy podczas porodu lub operacji, które możemy zaliczyć do wydarzeń traumatycznych znajdujących się pośrodku wymienionych – naturalne objawy Czym jest „normalna” reakcja w porównaniu z „nienormalnym objawem” reakcji na traumatyczne wydarzenie? Trudno jednoznacznie na to pytanie odpowiedzieć, ponieważ każdy reaguje inaczej, ma własne style radzenia sobie. Po traumatycznych wydarzeniach prawdopodobnie doświadczysz szeregu nieznanych Ci reakcji psychologicznych, emocjonalnych i fizycznych. Różne osoby narażone na tę samą traumę mogą reagować na różne sposoby. Możesz mieć trudności ze zbieraniem myśli i radzeniem sobie z uczuciami dotyczącymi tego, co się typowych objawów, których można się spodziewać po traumatycznym wydarzeniu możemy zaliczyć:Natrętne myśli i wspomnienia: po traumatycznym wydarzeniu często doświadczamy natrętnych myśli i wspomnień dotyczących traumatycznego wydarzenia. Jest to szczególnie prawdopodobne, gdy napotkasz „coś” (osobę, miejsce lub obraz), co przypomina ci o traumatycznym wydarzeniuPodwyższona czujność: bardzo naturalne jest również wyostrzenie czujności i świadomości otoczenia po traumatycznym wydarzeniu. Jest to tak zwany „ochronny objaw”, ponieważ twoje ciało i umysł starają się zapewnić ci bezpieczeństwo, zwiększając świadomość potencjalnych źródeł zagrożenia i niebezpieczeństwa. Ten naturalny mechanizm bezpieczeństwa staje bardziej wyczulony po traumatycznym po traumatycznym wydarzeniu prawdopodobnie będziesz intensywniej doświadczał własnych emocji. To znowu część naturalnego systemu ochrony twojego organizmu. Strach i niepokój mówią nam, że istnieje jakieś niebezpieczeństwo, a wszystkie doznania cielesne, które idą w parze ze strachem i lękiem, są zasadniczo zaprojektowane, aby pomóc nam zareagować na to niebezpieczeństwo. Przygotowują nas do ucieczki lub walki. Po traumatycznym zdarzeniu system alarmowy twojego ciała będzie bardziej czuły, próbując chronić cię przed przyszłymi traumatycznymi zagrożenia: po traumatycznym wydarzeniu nasze założenia, że świat jest bezpiecznym miejscem, zostają w zrozumiały sposób zerwane. W rezultacie ludzie mogą mieć wrażenie, że każda sytuacja lub miejsce jest potencjalnie niebezpieczne. Miejsca lub sytuacje, w których kiedyś czułeś się bezpiecznie, mogą teraz wydawać się groźne i wywoływać niepokój. Jest to szczególnie prawdopodobne w sytuacjach lub miejscach przypominających o traumatycznym drażliwości, frustracji i złości – jeśli coś nie pójdzie tak, jak chceszUtrata pewności siebie i poczucia własnej wartości – poczucie, że nic, co robisz, nie jest wystarczająco dobrePicie alkoholu i narkotyki – czasami ludzie często polegają na alkoholu lub narkotykach jako środkach radzenia sobieReakcje fizyczne – takie jak uczucie drżenia, drżenie, bóle mięśni, zmęczenie, trudności z koncentracją, zapominanie, kołatanie serca, płytki, szybki oddech, zawroty głowy, rozstrój żołądka, nudności, wymioty i biegunka, zaburzenia cyklu miesiączkowego lub utrata zainteresowania seksemProblemy ze snem – trudności z zasypianiem, budzenie się w nocy, „żywe sny” lub koszmaryPoczucie winy i wstydu – uczucia związane z zawodzeniem siebie lub innych, byciem w jakiś sposób odpowiedzialnym za to co się wydażyłoLęk – uczucie strachu, nerwowości, a czasem panikiSmutek – uczucie obniżenia nastroju i płaczliwośćZłość – na niesprawiedliwość lub osobę odpowiedzialnąEmocjonalne odrętwienie – uczucie oderwania i niezdolność do odczuwania uczućNależy podkreślić, że po traumatycznym doświadczeniu nie ma dobrych ani złych sposobów reagowania. Reakcje pozostają kwestią indywidualną i nie każdy będzie doświadczał wszystkich opisanych powyżej uczuć ani ich doświadczał w takim samym na traumę są sprawą indywidualną z wielu powodów, decydują o tym:różnice w osobowościróżnice w sposobach wyrażania emocjiróżnice w stylach radzenia sobieLudzie różnią się również pod względem zasobów na, na które składają się:ich wcześniejsze doświadczenia traumyzakres, w jakim w ich życiu występują inne stresy i napięciailość wsparcia i pomocy, jaką mająich zdolność do rozumienia i przetwarzania swoich reakcji / odpowiedzi na traumę„Normalna” reakcja na traumę vs. zespół stresu pourazowegoCzytając niektóre objawy, które często występują po traumatycznym wydarzeniu, zauważysz, że większość z nich jest również objawami PTSD. Należy pamiętać, że posiadanie tych objawów nie oznacza, że nastąpił rozwój zespołu stresu pourazowego PTSD. Chociaż poniższe objawy mogą być niepokojące, sprawiają dyskomfort, często są znacznie mniej poważne i intensywne niż objawy występujące w nie można zdiagnozować przed upływem co najmniej 30 dni po traumatycznym wydarzeniu, ponieważ wiele objawów podobnych do PTSD jest w rzeczywistości częścią naturalnej reakcji organizmu na traumatyczne wydarzenie, u wielu osób objawy te będą stopniowo ustępować z na które należy zwrócić uwagęPrzedstawione poniżej objawy mogą świadczyć o ryzyku wystąpienia zespołu stresu pourazowego. Natomiast nasilenie wymienionych powyżej, naturalny, przewidywanych objawów reakcji na wydarzenia traumatyczne, ostatecznie prowadzi do rozwoju PTSD. Dlatego bardzo ważne jest, aby zdawać sobie sprawę z następujących objawów:Utrata zainteresowań: Ważne jest, aby zwracać uwagę na zmianę występującą w stylu życia. Utrata zainteresowania czynnościami, które kiedyś sprawiały Ci przyjemność, a także poczucie „oderwania się od innych” mogą świadczyć o ryzyku popadnięcia w depresję. Ten objaw stresu pourazowego może prowadzić do utraty ważnego dla równowagi psychicznej wsparcia po traumatycznym wydarzeniu bardzo często, rozwija się potrzeba, unikania pewnych sytuacji, czynności lub ludzi. Musisz jednak zwrócić uwagę na zachowania zwykle prowadzi do wytworzenia niezdrowego stylu radzenia sobie i wzmacnia przekonanie, że świat nie jest bezpiecznym miejscem. Ta strategia prowadzi do nasilenia „normalnych” reakcji na traumę i ostatecznie rozwój zachowania związane z radzeniem sobie: unikanie działań, sytuacji lub ludzi może być problematyczne, tak samo dzieje się w przypadku unikania myśli i uczuć. Objawy, których doświadczają ludzie po traumatycznym wydarzeniu, mogą być bardzo niepokojące. W rezultacie ludzie mogą polegać na niezdrowych strategiach radzenia sobie (na przykład używaniu substancji) jako sposobie uniknięcia tych objawów. Unikanie jest tylko krótkoterminowym rozwiązaniem, a na dłuższą metę może faktycznie spowodować, że twoje uczucia i myśli staną się bardziej zespołu stresu pourazowegoJeśli doświadczasz naturalnych objawów w odpowiedzi na traumatyczne wydarzenie, możesz zdiagnozować ten stan jako PTSD. Należy jednak pamiętać, że nie wszystkie traumatyczne doświadczenia prowadzą do rozwoju stresu pourazowego. Kiedy porozmawiasz ze specjalistą zdrowia psychicznego, zada on pytania dotyczące objawów, których doświadczasz min. jak dawno temu doszło do urazu? Jeśli przez jakiś czas po doświadczeniu, które było dla Ciebie „trudne” nadal występują objawy, i objawy te mają znaczący wpływ na Twoje codzienne życie, specjalista sprawdzi, czy spełniasz kryteria diagnostyczne zaburzenia związanego z traumą lub stresorem, a może też zaburzenia adaptacyjnego, w zależności od dokładnego charakteru zespołu stresu pourazowegoJeśli doświadczyłeś traumy, pomocna może być rozmowa z terapeutą. Leczenie będzie zależało od objawów, których doświadczasz w wyniku urazu. Może obejmować psychoterapię, leki, samoopiekę lub kombinację tych podejść. Leczenie często koncentruje się na pomocy ludziom w zintegrowaniu ich emocjonalnej odpowiedzi na traumę, a także na rozwiązaniu wszelkich wynikających z tego schorzeń psychicznych, takich jak lęk, depresja lub zespół stresu PTSDLeczenie może obejmować terapię poznawczo-behawioralną (CBT ), aby pomóc ludziom ocenić myśli i uczucia związane z traumą i zastąpić negatywne myślenie bardziej realistycznymi myślami. CBT jest przeprowadzane w stosunkowo krótkim czasie, zwykle 8–12 sesji, przez okres miesięcy. Jest to aktywna forma terapii, której celem jest pomoc jednostkom w opracowaniu sposobów konfrontacji i ostatecznego przezwyciężenia lęków, uników i niespokojnych myśli. Techniki obejmują między innymi:kwestionowanie niespokojnych myślistawianie czoła przerażającym sytuacjom w bezpiecznym środowiskuprowadzenie dziennikaJedną z technik, która jest często stosowana w ramach CBT, jest ekspozycja. Unikanie przerażających sytuacji jest powszechne wśród osób, które doświadczyły traumy. Ale im bardziej unikamy, tym mniej mamy szans na nauczenie się przezwyciężania strachu. Narażenie obejmuje narażenie na sytuację, której można się obawiać / której można uniknąć. Czasami dzieje się to po prostu w wyobraźni, a terapeuta każe ci myśleć o rzeczach, których się boisz. Na przykład kogoś, kto zbyt boi się korzystać z transportu publicznego, można poprosić o wyobrażenie sobie jazdy autobusem. Czasami dzieje się tak w sytuacjach życiowych, kiedy terapeuta może towarzyszyć Ci w podróży zdiagnozowano u Ciebie PTSD w wyniku urazu, istnieją leki, które mogą być również pomocne w ramach leczenia. Te leki mogą obejmować:Leki przeciwdepresyjne, w tym inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), takie jak Paxil (paroksetyna) i Zoloft (sertralina)Leki przeciwlękowe, takie jak benzodiazepiny, w tym Valium (diazepam) i Ativan (lorazepam)SamoopiekaPo doświadczeniu traumatycznego wydarzenia bardzo ważne jest wprowadzenie zdrowych strategii radzenia sobie, takich jak korzystanie ze wsparcia społecznego i minimalizowanie niezdrowych strategii radzenia sobie, takich jak nadużywania alkoholu lub substancji kilka rzeczy, które możesz zrobić, aby pomóc sobie poradzić z naturalnymi objawami traumy:Potwierdź swoje emocje. Nie musisz zmuszać się do rozmowy z innymi o tym, jak się czujesz; jednak ważne jest, aby nie próbować odpychać własnych grupę wsparcia, w której możesz porozmawiać z innymi osobami, które miały podobne sobie czas na uporanie się z tym, co czujesz. Nie oczekuj, że te uczucia odejdą z dnia na dzień. Zajmij się swoim ciałem. Jedz regularnie pożywne posiłki, staraj się odpocząć i regularnie uprawiaj aktywność czas z przyjaciółmi i rodziną. Nawet jeśli masz ochotę zostać sam, izolowanie się może utrudnić radzenie sobie ze skutkami traumy. Pozwól sobie oprzeć się na ludziach, którzy się o Ciebie troszczą i może być również ustalenie regularnej rutyny lub harmonogramu dnia. Traumatyczne wydarzenia mogą znacznie zakłócić codzienne funkcjonowanie danej osoby, dać poczucie, że jej życie wymknęło się spod kontroli i jest nieprzewidywalne. Regularnie ustalany harmonogram może pomóc w uporządkowaniu i przywróceniu przewidywalności życia. Chociaż trzymanie się rutyny nie usunie niepokoju związanego z traumatycznym wydarzeniem, może pomóc w rozwiązaniu innych źródeł niepokoju w twoim harmonogram, ważne jest, aby poświęcić czas na czynności związane z aby nie wykorzystywać swojego harmonogramu jako „odcięcie się do siebie” (na przykład rzucanie się w wir pracy), aby nie mieć czasu na myślenie o traumatycznym (poniżej szybka opcja), “lajkując” pomagasz dotrzeć temu artykułowi do większej liczby osób. Jeśli możesz podziel się tym artykułem ze znajomymi.}

Zespół stresu pourazowego – przyczyny. Czym są zdarzenia traumatyczne? Przyczyną pojawienia się zespołu stresu pourazowego zawsze jest traumatyczne wydarzenie. Wydarzenie takie łączy się z utratą bezpieczeństwa lub utratą pozycji społecznej. Chory nie musi być zawsze bezpośrednim uczestnikiem tego wydarzenia.

Poniższy test pomaga w wykryciu objawów związanych z Zespołem Stresu Pourazowego. Jeśli objawy opisane w teście stanowią dla Ciebie przeszkodę w codziennym funkcjonowaniu skonsultuj się ze specjalistą (psychologiem, psychoterapeutą lub psychiatrą). Test nie jest narzędziem diagnostycznym i jego wynik nie stanowi diagnozy zaburzenia psychicznego. Jeżeli podejrzewasz u siebie Zespół Stresu Pourazowego (PTSD) i chcesz uzyskać wiarygodną diagnozę, skontaktuj się z psychoterapeutą lub psychiatrą. Test online przeznaczony jest wyłącznie dla osób powyżej 18. roku życia. Przystąp do testu online Metodologia Czym jest IES-R? IES-R (IMPACT OF EVENT SCALE – REVISED) jest 22 częściowym testem mierzącym poziom stresu i lęku spowodowanych traumatycznymi wydarzeniami. Używa się go również jako narzędzia przesiewowego przy diagnozowaniu PTSD czyli Zespołu Stresu Pourazowego. Jak to działa? Test składa się z 22 pytań odnoszących się do odczuć, zachowań i myśli respondenta związanych z traumatycznym wydarzeniem na przestrzeni ostatnich siedmiu dni. W ciągu ostatniego tygodnia każde przypomnienie sobie o tamtym wydarzeniu przywoływało uczucia z tym związane. W ciągu ostatniego tygodnia miałem kłopoty ze ciągu ostatniego tygodnia różne rzeczy lub wydarzenia sprawiały, że myślałam o tamtym ciągu ostatniego tygodnia czułem się zirytowany i ciągu ostatniego tygodnia unikałem denerwowania się, kiedy o tym myślałem lub mi o tym ciągu ostatniego tygodnia myślałem o tym, chociaż nie miałem ciągu ostatniego tygodnia czułem, jakby to się nie wydarzyło lub nie było ciągu ostatniego tygodnia trzymałem się z dala od rzeczy lub sytuacji, które mi przypominały o tamtym ciągu ostatniego tygodnia przychodziły mi na myśl urywki lub sceny z tamtego ciągu ostatniego tygodnia byłem niespokojny i łatwo mnie było ciągu ostatniego tygodnia starałem się nie myśleć o tamtym ciągu ostatniego tygodnia zdawałem sobie sprawę, że wciąż mam wiele uczuć związanych z tamtym wydarzeniem, ale nie radziłem sobie z ciągu ostatniego tygodnia moje uczucia związane z tamtym wydarzeniem były trochę ciągu ostatniego tygodnia zachowywałem się lub czułem jakbym znowu tam ciągu ostatniego tygodnia miałem problemy z ciągu ostatniego tygodnia przychodziły fale silnych uczuć związanych z tamtym ciągu ostatniego tygodnia próbowałem usunąć wspomnienia z tamtego wydarzenia z ciągu ostatniego tygodnia miałem problem ze skoncentrowaniem ciągu ostatniego tygodnia przypomnienie sobie o tamtym wydarzeniu powodowało, że odczuwałem reakcje fizyczne, takie jak pocenie się, trudności w oddychaniu, nudności lub kołatanie ciągu ostatniego tygodnia miałem koszmary o tamtym ciągu ostatniego tygodnia byłem bardzo ciągu ostatniego tygodnia starałem się o tym nie rozmawiać. Na każde z pytań respondent odpowiada zaznaczając jedną z pięciu odpowiedzi najbardziej do niego pasującą. W ogóleTrochęUmiarkowanieCzęstoBardzo często Odpowiedzi są punktowane odpowiednio 0, 1, 2, 3 i 4 odpowiedzeniu na wszystkie pytania i zsumowaniu punktów skalę objawów określamy według tabeli. 0-23 pkt Brak lub łagodne objawy24-32 pkt Duża część objawów33 i więcej pkt Większość objawów charakterystycznych dla PTSD Autorzy i badania Test został opracowany w 1997 r. na podstawie starszej 15-częściowej wersji testu IES. Autorami testu są dwaj psychiatrzy i badacze Daniel Weiss i Charles R. Marmar. Liczne badania potwierdziły skuteczność testu, możesz o nich przeczytać tutaj. Wynik testu online pod żadnym pozorem nie stanowi diagnozy zaburzenia psychicznego. W celu otrzymania wiarygodnej diagnozy należy skontaktować się z psychologiem, psychoterapeutą lub psychiatrą. IES-R (IMPACT OF EVENT SCALE – REVISED) jest 22 częściowym testem mierzącym poziom stresu i lęku spowodowanych traumatycznymi wydarzeniami. Używa się go również jako narzędzia przesiewowego przy diagnozowaniu PTSD czyli Zespołu Stresu Pourazowego. ^{Trauma prowadzi do PTSD, czyli zespołu stresu pourazowego Trauma prowadzi do zespołu stresu pourazowego (PTSD) / fot. Adobe Stock Blisko 30% Polek i Polaków cierpiało na PTSD w wyniku działań militarnych związanych z II Wojną Światową. Dziś przed podobnym problemem stoją mieszkańcy Ukrainy, ale też innych krajów dotkniętych wojną. Na zespół stresu pourazowego cierpią nie tylko żołnierze, ale też przebywająca w ciągłym zagrożeniu ludność cywilna, nawet ta, która jest już poza granicami agresji. Trauma spowodowana wojną Agresja wojskowa na Ukrainę niesie za sobą nie tylko poważne konsekwencje polityczne, ale przede wszystkim zsyła cierpienie na miliony osób zza naszą wschodnią granica. Życie pod ciągłą presją ostrzału, w schronach, tunelach metra i w coraz gorszej sytuacji humanitarnej, to sytuacja traumatyczna, która zostanie z tym ludźmi już na zawsze. Nie inaczej jest z tymi, którzy zdecydowali się opuścić Ukrainę. Stres przed podróżą w nieznane, strach czy w nowym miejscu znajdą bezpieczny kąt, zostawienie bliskich i obawa o ich zdrowie i życie, lęk przed tym, że nie będą mieli do czego wrócić, to tylko część mentalnych konsekwencji, która powoduje wojna i życie na uchodźstwie. – Moje serce pęka. Ale nie mogę pozwolić sobie na płacz w tej wojnie. Muszę być silna. Ja i moje dziecko jesteśmy teraz bezpieczni. Przynajmniej nie ma syren przeciwlotniczych, które budziły mnie co godzinę w Kijowie, chociaż już sprawdziłam, gdzie jest schron – napisała w mediach społecznościowych ukraińska dziennikarka Sofia Koczmar, która uciekła do Polski. Zobacz też: Jak sobie radzić z lękiem przed wojną? Pytamy psycholożkę PTSD (zespół stresu pourazowego) przechodzi na pokolenia – Historia ta pokazuje, że wystarczy kilkadziesiąt godzin w oblężonym mieście, żeby stracić poczucie bezpieczeństwa. Ludzie, którzy uciekają z terenów objętych działaniami wojennymi, są zdecydowanie bardziej narażeni na kryzysy psychiczne, w tym przede wszystkim na PTSD, czyli zespół stresu pourazowego. Warto pamiętać, że podatni są na niego cywile. Nie można zapominać również o żołnierzach i ich kondycji mentalnej, ale dla nich największe wsparcie będzie potrzebne już po zakończeniu działań wojennych. Wtedy ich dzisiejsza sprawczość zostanie zastąpiona przez obrazy wspomnień z walk – tłumaczy Karolina Borek Karolina Borek, psychoterapeutka i współzałożycielka startupu umożliwiającego internautom podjęcie indywidualnej psychoterapii bez wychodzenia z domu. Specjalizuje się w diagnozie psychologicznej, psychoterapii indywidualnej w podejściu poznawczo-behawioralnym oraz w terapii traumy metodą EMDR. Zespół stresu pourazowego – objawy Zespół stresu pourazowego objawiać może się na wiele sposobów. Wśród tych wyróżnianych przez psychologów jako najczęstsze są np. ogólny lęk, przerażenie i nieustające poczucie zagrożenia, koszmary senne i tzw. flashbacki (czyli mimowolne pojawiające się wspomnienia tragicznych wydarzeń), unikanie ludzi oraz nadmierna czujność, a nawet trwała zmiana osobowości. – Już dziś osoby bezpośrednio dotknięte działaniami wojennymi powinny zostać objęte, chociaż podstawowym wsparciem psychologicznym – zaznacza Karolina Borek. Zobacz też: Jak mieć nadzieję w obliczu wojny? PTSD – leczenie Szacuje się, że na świecie na PTSD cierpi nawet 6% populacji, który rozwija się nawet u 20% osób, które przeżyły poważny uraz i wzrasta wraz z tym, na jak ciężką traumę została narażona ofiara. Wśród napadniętych i zgwałconych kobiet wystąpienie PTSD odnotowuje się w 35% przypadków. Wśród amerykańskich weteranów wojny w Wietnamie PTSD zdiagnozowano u 30% mężczyzn i 26% kobiet. Jak wynika z badań przeprowadzonych przez warszawski Uniwersytet SWPS, zespół stresu pourazowego wystąpił u około 30% osób, które przeżyły II wojnę światową w Polsce. Barierą dla skutecznych działań zapobiegawczych może być brak odpowiednio przeszkolonych psychologów – zarówno po stronie polskiej (głównie ze względu na różnicę językową), jak i ukraińskiej. Jednak jeszcze przed eskalacją agresji na Ukrainie istniała wzmożona współpraca pomiędzy polskimi jak i ukraińskimi specjalistami. Wojskowy Instytut Medyczny przeprowadzał praktyki dla psychologów i psychoterapeutów z Ukrainy, którzy poznawali metody diagnostyki i leczenia zespołu stresu pourazowego, by mogli oni dalej przekazywać wiedzę i pomagać w leczeniu wielu weteranów wojennych z terenu Ukrainy. – Nieleczony PTSD może powodować szereg innych kryzysów psychologicznych, w konsekwencji też może prowadzić do prób samobójczych. Jedyna realną pomocą, którą dziś zna nauka, jest leczenie farmakologiczne, które jest wsparte terapią. Najskuteczniejsza jest terapia poznawczo-behawioralna i terapia EMDR, które ze swojej natury głęboko sięgają do przeżyć i doświadczeń pacjenta. Skuteczna terapia pozwala na uporządkowanie traumy i umieszczeniu jej na odpowiednim miejscu w sferze emocjonalnej – podkreśla Karolina Borek, psychoterapeutka z} Zespół stresu pourazowego (PTSD) jest poważnym zaburzeniem psychicznym, które może mieć negatywny wpływ na życie osoby. Schorzenie może być spowodowane przez przerażające lub traumatyczne wydarzenie, takie jak napaść, wypadek lub katastrofa naturalna. ^{Zespół stresu pourazowego to problem, z jakim spotykają się osoby, które doświadczyły traumatycznych przejść. Mówimy o nim, gdy pokonanie wspomnień przekracza możliwości psychiczne człowieka. Czym jest zespół stresu pourazowego, jak go rozpoznać, leczyć i jak sobie z nim radzić? Ten przewodnik odpowie na te i inne ważne pytania. Zapisz się na bezpłatną konsultację psychologiczną Co to jest zespół stresu pourazowego (PTSD)? Zespół stresu pourazowego nazywany również z ang. PTSD (Posttraumatic Stress Disorder) to rodzaj lękowych zaburzeń psychicznych, które powstają na skutek skrajnie stresujących sytuacji, często w obliczu przeżywanej traumy, z którą dana osoba nie potrafi sobie poradzić. Gdy trauma przekracza ludzką umiejętność radzenia sobie w sytuacjach trudnych może pojawić się zespół stresu pourazowego. Wydarzenia, które mogą się przyczynić do powstania PTSD to różnego rodzaju wypadki, katastrofy, wojny, choroby, gwałt, przemoc psychiczna czy nagła śmierć bliskiej osoby. Wśród traumatyzujących zdarzeń prowadzących do pojawienia się zespołu stresu pourazowego u mężczyzn wymienia się: gwałt, przeżycia wojenne, porzucenie w okresie dzieciństwa czy fizyczne znęcanie doświadczone w dzieciństwie. U kobiet są to: gwałt, molestowanie seksualne, napaść i podobnie jak u mężczyzn znęcanie fizyczne doświadczone w dzieciństwie. Problem ten może dotyczyć także pewnych grup zawodowych – żołnierzy, którzy brali udział w misjach czy korespondentów wojennych. Czasami mówi się, że „czas leczy rany” lub „co cię nie zabije, to cię wzmocni” i rzeczywiście każdy z nas ma moc samouzdrawiania swojego umysłu. Powrót do dobrostanu psychicznego zazwyczaj wygląda czasowo podobnie jak powrót do sprawności po urazach fizycznych. Trudne wydarzenia mogą nas wzmocnić, ale również mogą mieć drastyczne skutki dla naszej psychiki. Jednym z nich może być zespół stresu pourazowego. Jak rozpoznać PTSD, czyli objawy zespołu stresu pourazowego PTSD nie zawsze pojawia się bezpośrednio po traumatycznym zajściu, czasami objawy pojawiają się po okresie tzw. uśpienia, czyli po kilku tygodniach, miesiącach, a nawet latach. Wśród objawów charakterystycznych dla PTSD wyróżnia się trzy grupy. 1. Powracające wspomnienia Powracające wspomnienia z traumatycznego zajścia lub tzw. przebłyski, czyli sceny z zaistniałej sytuacji, które dają odczucie, jakby wydarzały się ponownie, koszmary senne związane z przeżytą traumą. 2. Unikanie miejsc, osób, sytuacji przypominających o traumatycznym wydarzeniu Osoba zgwałcona może mieć lęk przed kontaktami seksualnymi, wyolbrzymione reakcje lękowe czy trudności w tworzeniu bliższej relacji z partnerem, a także amnezję dotyczącą niektórych faktów związanych z traumatycznym wydarzeniem. Unikanie jest typowym sposobem radzenia sobie z lękiem, który powoduje, że poziom lęku spada, niestety spada również samoocena. Unikanie prowadzi do tego, że chory nie próbuje przepracować swoich lęków, a tym samym pokonać ich. Usilne wypieranie myśli powoduje, że często wracają one z jeszcze większą siłą i krążą wokół traumatycznego wydarzenia. Zamiast żyć dalej chory tkwi w przeszłości zablokowany trudnymi wspomnieniami i nie potrafi od nich uciec. Lęk przed sytuacją, która przywołuje przykre wspomnienia powoduje także, że zachowujemy się inaczej niż zwykle, nie zawsze tak jakbyśmy tego chcieli. Bywa, że lęk ten jest paraliżujący, obezwładniający. 3. Przewlekłe objawy fizjologiczne Zaliczamy do nich: nadpobudliwość, drażliwość, bezsenność lub zbyt długie spanie, duże napięcie spowodowane nieustannym lękiem, poczucie zmęczenia i wyczerpania, izolacja, bezradność. Inne objawy Jednym z objawów zespołu stresu pourazowego może być również depresja czy skłonność do nadużywania substancji psychoaktywnych, które pomagają odciąć się od emocji lub stłumić je. Mogą pojawiać się również myśli samobójcze. Osoby z PTSD żyją przeszłością z czarną wizją przyszłości. Nie wierzą, że może je jeszcze spotkać coś dobrego z czego będą potrafiły się cieszyć. Chorzy z zespołem stresu pourazowego bywają drażliwi, mogą mieć częste wybuchy gniewu czy trudności z koncentracją doświadczają również innych – społecznych konsekwencji swojej choroby. Przekładają się one na kłopoty w pracy czy w związkach rodzinnych. Osoby z PTSD często zostają bezrobotne, doświadczają rozpadu rodziny, mają problemy z kontaktami interpersonalnymi, ponieważ nie znajdują zrozumienia wśród bliskich, którzy nie przeżyli tego, co oni. Często powstaje w nich negatywne postrzeganie świata, które zaburza prawidłowe funkcjonowanie. Tracą poczucie bezpieczeństwa, wiarę w świat i ludzi, jak również wiarę we własne siły, możliwości i umiejętności. Tym samym u chorego kształtuje się negatywne podejście do życia. Jednym ze sposobów, który pozwala im uniknąć przykrych wspomnień jest również chłód i obojętność wobec innych ludzi czy nie okazywanie uczuć. Osoby z zespołem stresu pourazowego mogą czuć się wyobcowane, unikać wykonywania istotnych czynności czy mieć poczucie tzw. zamkniętej przyszłości. Zespół stresu pourazowego często ma charakter zmienny, co oznacza, że symptomy mogą okresowo nasilać się lub łagodzić. W większości przypadków objawy ustępują lub łagodnieją w ciągu roku po przeżyciu, gdy się tak nie dzieje i PTSD utrzymuje się przez kilka lat, może to prowadzić do trwałych zmian w osobowości. Zdarza się również tak, że łagodne objawy pozostają na całe życie. Niektóre objawy zespołu stresu pourazowego mogą być podobne do tych, których doświadczamy jako zwykłą reakcję na stres. Kryterium odróżniającym jest tu czas. Zespół stresu pourazowego (PTSD) trwa znacznie dłużej (objawy utrzymują się minimum miesiąc) i nie zawsze pojawiają się bezpośrednio po zaistniałej sytuacji. Ile osób cierpni na zespół stresu pourazowego (PTSD)? Zespół stresu pourazowego (PTSD) rozwija się u 10-20% osób po traumatycznym przeżyciu, a jej prawdopodobieństwo rośnie wraz z ciężkością przeżyć związanych z traumą. W około 30% przypadków osób nie leczonych objawy ustępują samoistnie. W około 40% przypadków utrzymują się objawy łagodne, w ok. 20% o umiarkowanym nasileniu, a u około 10% objawy nie łagodnieją lub nasilają się z upływem czasu. Zespół stresu pourazowego znacznie częściej dotyczy kobiet niż mężczyzn. Należy pamiętać o tym, że im dłużej PTSD trwa, tym większe prawdopodobieństwo, że nie minie samoistnie. Dlatego ważna jest wczesna interwencja. Objawy nerwicy Czynniki sprzyjające zachorowaniu U znacznej części osób, które doświadczyły ciężkiego przeżycia, zespół stresu pourazowego (PTSD) nie wystąpi. Są jednak pewne czynniki, które sprzyjają powstawaniu PTSD. Na jego wystąpienie szczególnie narażone są osoby, które: podczas traumatycznego zajścia doświadczyły silnych obrażeń ciała,doświadczyły ataku paniki,mają traumatyczne doświadczenia z dzieciństwa,nie mają wsparcia ze strony najbliższych osób,miały wcześniejsze zaburzenia psychiczne,mają uwarunkowania genetyczne,są w młodym wieku. Metody leczenia Nie ma jednego skutecznego sposobu leczenia PTSD. Z badań wynika, że najlepsze efekty uzyskuje się poprzez terapię poznawczo-behawioralną opartą głównie na rozmowie z pacjentem, w której wykorzystuje się różne techniki. Celem tej metody jest zmiana zachowania pacjenta, aby przestał on unikać kontaktu z sytuacjami, miejscami, bodźcami, które przywołują traumatyczne wydarzenia. Dla skuteczności terapii nie bez znaczenia jest czas, jaki minął od momentu traumatycznego wydarzenia. Ważne jest, aby pacjent zgłosił się na terapię przed upływem 2 lat od zdarzenia, wtedy może dać ona najlepsze efekty. Po tym czasie może dojść do trwałych zmian osobowości, co czasami uniemożliwia normalne funkcjonowanie. Terapię poprzedza psychologiczna i psychiatryczna diagnoza, aby rozpoznać czy pojawiające się zaburzenia są efektem PTSD. Terapeuta ustala, co jest problemem, jakie są reakcje pacjenta, jak postrzega on samego siebie i jakie myśli towarzyszą jego lękom. Gdy zespołowi stresu pourazowego towarzyszy depresja wówczas leczenie trzeba ukierunkować również na nią. Depresji z kolei może towarzyszyć fobia społeczna czy skłonność do sięgania po substancje psychoaktywne, co może być dla chorego jednym ze swoistych sposobów na samoleczenie czy też formą „znieczulenia”. Rodzaje terapii Wśród stosowanych form terapii wyróżniamy – Terapię ekspozycyjną, która jest jedną z technik terapii behawioralnej. Polega ona na poddawaniu pacjenta konfrontacji z traumatycznym bodźcem przy wsparciu specjalisty. Odbywa się to stopniowo, aż do momentu, gdy lęk ustąpi. Pacjent ma zapewnione bezpieczne i kontrolowane środowisko. – Inną stosowaną metodą jest EMDR, czyli „odwrażliwianie i przetwarzanie za pomocą ruchów gałek ocznych”. Twórczyni tej metody Francine Shapiro odkryła, że szybkie i powtarzające się ruchy gałek ocznych wpływają znacząco na obniżenie poziomu lęku u osób, które przeżyły bardzo silny stres. Czasem stosuje się inny rodzaj dwustronnej stymulacji, jak np. koncentracja na stukaniu palcami. Śledzenie oczyma ruchów ręki powoduje naprzemienną stymulację obu półkul mózgu. Przyjmuje się, że EMDR działa dzięki naprzemiennej stymulacji. Emocje przetwarzane są przede wszystkim w prawej półkuli, a logiczne związki oraz język w lewej. Podczas traumatycznego przeżycia następuje blokada emocji, ich przewodzenia i przetwarzania. Dzięki naprzemiennej stymulacji EMDR wspomaga przewodzenie i przetwarzanie emocji w mózgu. Celem tej metody jest zmiana sposobu myślenia o traumatycznym wspomnieniu i zmiana napięcia emocjonalnego, jakie ono wywołuje. Ludziom, którzy doświadczyli traumy, brakuje często słów, żeby adekwatnie wyrazić swoje uczucia i przeżycia. Zazwyczaj centrum mowy jest u nich mało aktywne. Po sesji EMDR wzrasta wyraźnie aktywność tych rejonów mózgu i wielu pacjentów potrafi po raz pierwszy znaleźć adekwatne słowa, aby otworzyć się i opowiedzieć o tym, co przeżyli. – Odczulanie pacjenta to kolejna wykorzystywana metoda, która polega na wprowadzeniu go w stan relaksacji i skonfrontowaniu z bodźcem wywołującym lęk. Najlepsze sposoby na lęk przed pracą Podczas terapii pacjenci często pracują również sami w domu, w codziennym życiu stawiają czoła swoim lękom i w ten sposób weryfikują swoje negatywne przekonania. Farmakoterapia Czasem do walki z zespołem stresu pourazowego wykorzystywana jest również farmakoterapia, jako leczenie uzupełniające, które ma pomóc zwalczyć niektóre objawy. Zazwyczaj wykorzystuje się leki przeciwdepresyjne, które mają działanie przeciwlękowe i poprawiające nastrój, czasem leki nasenne lub rzadziej przeciwpadaczkowe. Jednak stosowanie leków syntetycznych może mieć wiele skutków ubocznych i potrafi przynosić więcej szkody niż korzyści. Leki te bywają uzależniające i mogą wchodzić w interakcje z innymi przyjmowanymi medykamentami, a ich dłuższe stosowanie może obciążać organizm. Łagodniejszą postacią leków są leki ziołowe. Znajdziemy wśród nich: – korzeń kozłka lekarskiego, który najlepiej zażywać przed snem, gdyż osłabia on koncentrację, – walerianę, która może działać przeciwlękowo i przeciwdepresyjnie, – melisę lekarską, która pomaga wyciszyć się i rozluźnić, – ziele męczennicy cielistej, które ma działanie uspokajające, – szyszki chmielu zwyczajnego działają uspokajająco i nasennie, – kwiat lawendy lekarskiej również ma działanie uspokajające, tonizujące i sprawdza się przy zaburzeniach lękowych, – kwiatostan lipy ma między innymi działanie relaksacyjne, – ziele serdecznika wykazuje działanie relaksujące i przeciwlękowe, – ziele dziurawca oprócz wspomagania w trawieniu, ma działanie przeciwdepresyjne i stosowane jest jako lek na nerwicę. Pamiętajmy, że choć leki ziołowe są bezpieczniejsze, również zaleca się ostrożne ich zażywanie i informowanie lekarza o ich stosowaniu, gdyż mogą one wchodzić w interakcje z innymi medykamentami. Zioła na nerwicę – praktyczny przegląd Jak sobie pomóc samemu? Wsparcie W walce ze skutkami stresu pourazowego ogromną rolę odgrywa wsparcie bliskich osób. Niestety często trudno nam unieść własne problemy, dlatego zdarza się, że znajomi odsuwają się od osób z PTSD ponieważ nie potrafią lub nie wiedzą jak mogą im pomóc. Osoby żyjące w otoczeniu chorych na zespół stresu pourazowego lub rodzina również mogą mieć trudność z uniesieniem skutków przeżytej traumy. Wielu z nich nie potrafi pomóc choremu, choć rodzina i jej wsparcie może odegrać ogromną rolę w terapii chorego z zespołem stresu pourazowego i walce ze skutkami traumy. Aby nie doszło do izolacji od przyjaciół i rodziny może ona poprosić ich, aby nie poruszali tematu, nie okazywali przesadnego współczucia, nie roztrząsali całej sytuacji. Pocieszanie również nie jest najlepszym sposobem komunikacji, warto odczytywać sygnały, które wysyła osoba z PTSD i odpowiadać na jej potrzeby, gdy np. chce rozmawiać lub potrzebuje czasu, aby przeżyć swoistą żałobę. Relaksacja Walcząc z zespołem stresu pourazowego warto poznać różne techniki relaksacyjne, gdyż one najlepiej pokonują stres i pomagają w pokonywaniu złych myśli. Dzięki relaksowi mózg może zostać wprowadzony w stan świadomego wyłączenia aktywności myślenia. Najlepsze techniki i ćwiczenia relaksacyjne Aktywność fizyczna W walce z PTSD ogromną rolę może odegrać aktywność fizyczna, która podobnie jak relaksacja pomaga zredukować stres, oderwać myśli i rozluźnić organizm. Długotrwały stres pogarsza nasze samopoczucie i odporność, a ruch, zwłaszcza na świeżym powietrzu, pomaga w poprawie naszego funkcjonowania. Jak pokonać lęk? Gdzie szukać pomocy? Wiele osób nie wie, że istnieje coś takiego jak zespół stresu pourazowego i nie szuka pomocy, a swoje problemy wiąże z pogarszającym się stanem zdrowia fizycznego lub psychicznego. PTSD bywa również traktowana przez pacjentów jako choroba wstydliwa, dlatego też wielu z nich nie zgłasza się do lekarza. W tym przypadku ważne jest tzw. „uważne czekanie”, które polega na samoobserwacji. Jeśli zaczynamy się czuć lepiej bez niczyjej pomocy, a objawy powoli ustępują to zazwyczaj nie jest konieczna pomoc specjalisty. Jeśli natomiast nie ma poprawy lub objawy nasilają się konieczna jest wizyta u terapeuty. Szukanie pomocy można zacząć od wizyty u lekarza rodzinnego, który skieruje nas do specjalisty lub udać się bezpośrednio do Poradni Zdrowia Psychicznego, psychiatry lub psychologa, który pomoże ocenić skalę problemu i wprowadzi odpowiednie leczenie. Wizyta u tych specjalistów nie wymaga skierowania. Często niezbędne jest tzw. przepracowanie trudnych emocji i problemów. Jak widać zespół stresu pourazowego to bardzo złożone schorzenie, które może mieć różne stopnie nasilenia i wiązać się z wieloma innymi zaburzeniami, jak choćby ze wspomnianą depresją. Dlatego tak ważna jest wczesna interwencja w sytuacji, gdy dostrzegamy, że objawy nie ustępują i nie wiemy, jak poradzić sobie bez pomocy specjalisty. Źródła Lewis i in., (2019), The epidemiology of trauma and post-traumatic stress disorder in a representative cohort of young people in England and Wales, Lancet Psychiatry; 2019; J. (2014). Posttraumatic stress disorder in adults: impact, comorbidity, risk factors, and treatment, Canadian journal of psychiatry. Revue canadienne de psychiatrie, 59(9), 460–467. X. R., Chen, Q. B., Wei, K., Tao, K. M., & Lu, Z. J. (2018). Posttraumatic stress disorder: from diagnosis to prevention, Military Medical Research, 5(1), 32. Lancaster, C. L., Teeters, J. B., Gros, D. F., & Back, S. E. (2016). Posttraumatic Stress Disorder: Overview of Evidence-Based Assessment and Treatment, Journal of clinical medicine, 5(11), 105. Strelau, J., (2002), Kwestionariusz PTSD – wersja czynnikowa (PTSD-C): konstrukcja narzędzia do diagnozy głównych wymiarów zespołu stresu pourazowego, Przegląd Psychologiczny, 2020, Tom 45, Nr 2, M., Polak, M., (2002), Zastosowanie terapii poznawczo-behawioralnej w leczeniu wybranych zaburzeń lękowych: zespołu lęku napadowego i PTSD, Nowiny Psychologiczne, 2, A., Moreno-Alcázar, A., Treen, D., Cedrón, C., Colom, F., Pérez, V., & Amann, B. L. (2017). EMDR beyond PTSD: A Systematic Literature Review, Frontiers in psychology, 8, 1668. Polecane artykuły} Psychiatra. ul. Adama Mickiewicza 5 lok., Gdańsk • Mapa. PsychoMedic.pl Klinika Psychologiczno-Psychiatryczna Gdańsk (Wrzeszcz) Lista lekarzy leczących zespół stresu pourazowego w Gdańsku. Sprawdź opinie pacjentów, adresy i bezpłatnie umów się na wizytę!

PTSD (ang. posttraumatic stress disorder) większości osób kojarzy się z weteranami, nie wszyscy są świadomi, że jest to problem, który może dotknąć niemal każdego. Nawet do 25% osób po traumatycznym przeżyciu, takim jak napaść, wypadek, klęska żywiołowa, śmierć bliskiej osoby, może doznać zespołu stresu pourazowego. PTSD to zaburzenie psychiczne, które charakteryzuje się występowaniem szeregu objawów, lęku, depresji, zaburzeń snu, agresji, nadmiernej reakcji na bodźce, prowadzących do upośledzenia funkcjonowania w życiu codziennym. Czym jest PTSD? PTSD to zespół objawów dotykający bezpośrednio pacjenta, ale też bliskie mu osoby, będący reakcją organizmu na silnie stresogenne wydarzenie. Schorzenie zaliczane jest do zaburzeń nerwicowych, określanych też mianem lękowych. Często reakcja na ten silny bodziec zagraża życiu chorego. W mózgach pacjentów z PTSD zaobserwowano zwiększoną aktywność układu limbicznego, przekaźnictwo noradrenergiczne i dopaminergiczne oraz mniejszy obszar hipokampa i jego aktywność. Kogo może dotyczyć PTSD? PTSD to schorzenie psychiczne, które może dotyczyć każdego, lecz istnieją pewne czynniki predysponujące do wystąpienia zespołu stresu pourazowego. Wśród nich można wymienić: płeć żeńską, młody wiek w momencie traumy, zaburzenia zachowania w okresie dorastania i młodości, osobowość anankastyczną lub asteniczną (zależną), traumatyczne przeżycia w dzieciństwie, choroby psychiczne występujące w rodzinie, podatność genetyczną, epizody depresyjne w przeszłości, niższe wykształcenie i niższy poziom inteligencji. Towarzysząca wyjściowo depresja lub zaburzenia lękowe mogą zwiększyć prawdopodobieństwo wystąpienia zespołu stresu pourazowego, a także spowodować jego cięższy przebieg. Polecane dla Ciebie tabletka zł tabletka, niedobór witamin, niedobór minerałów, odporność zł kapsułki, złe samopoczucie, drażliwość, stres zł zestaw, kapsułki, złe samopoczucie, drażliwość, stres zł PTSD – przyczyny PTSD może być wywołane przez traumatyczne przeżycie, które dotyczyło bezpośrednio chorego (porwanie, gwałt, molestowanie, napad, wypadek komunikacyjny) lub pośrednio (zdarzenie dotyczące bliskich osób). Można również zauważyć, że czas działania czynnika stresowego ma znaczenie – im dłużej osoba chora była narażona na niebezpieczeństwo, lub im wyższe było ryzyko utraty życia, tym ryzyko wystąpienia PTSD jest większe. Do prognostycznych cech wystąpienia PTSD można zaliczyć: nawracające wspomnienia, natrętne myśli, zaburzenia snu (najczęściej występują pod postacią bezsenności przewlekłej – w subiektywnej ocenie pacjenta problem trwa powyżej miesiąca), koszmary senne o tematyce traumatycznego wydarzenia, izolacja od społeczeństwa, unikanie miejsc i sytuacji, które mogą nawiązywać do przebytej traumy. PTSD – objawy Objawy zespołu stresu pourazowego mogą wystąpić od razu, częściej jednak pojawiają się dopiero po pewnym czasie od owego przeżycia. Brak zaaklimatyzowania w nowych realiach doskwiera po tygodniach, miesiącach lub latach. Objawy PTSD mogą obejmować: silny lęk, obniżenie nastroju, depresja, bezsenność, koszmary senne, zmęczenie, powracające obrazy traumatycznego zdarzenia, agresja, drażliwość, kłopoty z koncentracją, zaburzenia odżywiania, myśli i próby samobójcze. Z klinicznego punktu widzenia PTSD wymaga różnicowania z depresją. Wiele zależy od chęci współpracy pacjenta. W skrajnych przypadkach, poprzez wystąpienie mechanizmu wyparcia, badany ukrywa przeszłość, maskując dobre samopoczucie co utrudnia rozpoznanie rozwijającego się schorzenia. Niekiedy pacjenci wraz z PTSD manifestują kryteria rozpoznania uporczywego bólu psychogennego. Ciężki i sprawiający cierpienie ból (przez min. 6 miesięcy i przez większość dni w sposób ciągły) jakiejkolwiek części ciała, którego przyczyn nie wyjaśnia żaden proces fizjologiczny lub zaburzenia somatyczne, a ból stale skupia uwagę pacjenta. PTSD – leczenie W psychiatrii wyróżnia się dwie podstawowe metody leczenia PTSD: psychoterapię oraz farmakoterapię. W tej jednostce chorobowej podstawową metodą leczenia jest psychoterapia poznawczo-behawioralna, czyli oddziaływanie słowne i pozasłowne na psychikę, mające na celu uzyskanie poprawy stanu zdrowia psychicznego i fizycznego osoby chorej. Im mniej nasilone zaburzenie, tym większa rola psychoterapii. U pacjentów zmagających się z zespołami reakcji stresowych i kryzysowych sesje psychoterapii powinny być wdrożone jak najszybciej. Terapię powinno połączyć się z psychoedukacją. Istnieją wykwalifikowani terapeuci, którzy świetnie sobie radzą w pomocy pacjentom z tym schorzeniem. Bardzo ważnym elementem w procesie zdrowienia jest także wsparcie osób bliskich. Jeżeli psychoterapia nie przynosi pożądanych rezultatów, lekarz psychiatra może rozważyć stosowanie leków przeciwdepresyjnych. Lekami stosowanymi w PTSD są substancje z grupy SSRI (selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny), które pomagają poradzić sobie zarówno z depresją, jak i lękiem. U większości pacjentów można całkowicie wyleczyć zespół stresu pourazowego po włączeniu odpowiedniej terapii. Niestety zdarza się, że PTSD może utrzymywać się przez wiele lat, gdy odnotowuje się oporność na leczenie. Dla każdego stanu psychicznego powodującego zakłopotanie i gorsze samopoczucie, najważniejsze jest nazwanie uczuć i emocji. Niezwykle istotna jest czujność osób tworzących bliskie więzi z chorym. Trzeba pamiętać, iż jest to tematyka niezwykle delikatna, a sama decyzja pacjenta o leczeniu, powrót do przeszłości podczas rozmowy z terapeutą, wymagają ogromnej siły i odwagi. Twoje sugestie Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym. Zgłoś uwagi Polecane artykuły Zawroty głowy – przyczyny, objawy, leczenie Zawroty głowy mogą być spowodowane na przykład zbyt gwałtowną zmianą pozycji czy odwróceniem głowy i wówczas są zjawiskiem fizjologicznym. Czasem jednak mogą być wynikiem poważniejszych dolegliwości. Jakich? Czkawka – przyczyny i leczenie Czkawka (łac. singultus) w większości przypadków bywa zjawiskiem całkowicie fizjologicznym oraz powszechnym. Jednakże uporczywa czkawka, która utrudnia funkcjonowanie, może być objawem chorób układu trawiennego i nerwowego. Z tego względu, mimo pozornie błahego charakteru, nie należy jej lekceważyć, a przy występowaniu innych niepokojących objawów koniecznie należy skonsultować się ze specjalistą. Czym jest czkawka? Co może oznaczać? Jak się jej pozbyć? Odpowiadamy w poniższym artykule. Kolka wątrobowa – przyczyny, objawy, leczenie i domowe sposoby na atak kolki żółciowej Kolka wątrobowa (żółciowa) objawia się jako silny i nagły ból pod prawym łukiem żebrowym, który może trwać nawet kilka godzin. Wynika z zaburzonej pracy pęcherzyka żółciowego. Kto najbardziej jest narażony na kolkę wątrobową i w jaki sposób można złagodzić ból, który jej towarzyszy? Paranoja indukowana (Folie a deux) – na czym polega zaburzenie psychiczne znane z filmu „Joker 2”? Wszystko wskazuje na to, że fabuła powstającego filmu „Joker 2" zbudowana zostanie wokół zaburzenia zwanego paranoją indukowaną (folie a deux). Znajomość objawów i charakterystyki tej przypadłości pozwala przewidzieć, o czym będzie opowiadała kontynuacja kinowego przeboju z 2019 roku. Pęknięty ząb – co robić, jak się leczy? Do najczęstszych przyczyn pęknięć zębów należą wady zgryzu, bruksizm, nagryzienie twardego przedmiotu. Uraz pojawia się także jako powikłanie leczenia kanałowego. Pęknięcie może dotyczyć korony zęba, ale też korzenia. Najczęstsze jest to pęknięcie poprzeczne (wzdłuż). Terapia polegW innych sytuacjach konieczne może być leczenie kanałowe czy nawet usunięcie zęba Ból po prawej stronie brzucha – co może oznaczać? Ból brzucha po prawej stronie to objaw wielu dolegliwości, które mogą dotyczyć zarówno dzieci, jak i dorosłych. W zależności od jego lokalizacji i typu będzie świadczył o różnych problemach. Co może powodować ból po prawej stronie brzucha? Hipertermia (przegrzanie) organizmu – objawy, przyczyny, pierwsza pomoc Fala upałów przetaczająca się nad krajem sprzyja wystąpieniu hipertermii. Do przegrzania organizmu dochodzi na skutek zaburzenia mechanizmów termoregulacji i niemożności oddania wytworzonego przez organizm ciepła. Szczególnie narażone na jego wystąpienie są noworodki i osoby starsze. Jak rozpoznać hipertermię? I jak wygląda pierwsza pomoc w przypadku podejrzenia udaru cieplnego?

yb0xo.